In een mijn in Siberië is een ‘matroesjka-diamant’ gevonden: een exemplaar met daarin een kleinere verstopt. Hoe is die daar terechtgekomen?
Diamanten vormen zich zo’n 150 tot 200 kilometer diep in de aardmantel onder hoge druk. Door vulkaanuitbarstingen komen de glimmers aan de oppervlakte. Niet zo gek dat diamanten kostbaar zijn. Maar onlangs werd in een Russische mijn een unieke variant aangetroffen: een piepkleine diamant verscholen in een groter exemplaar.
Lees ook:
Matroesjka
Het gaat om een diamant van 124 gram die 4.8 x 4.9 x 2.8 millimeter groot is. Geen reusachtig exemplaar dus die veel poen oplevert. Maar het opmerkelijke aan de steen is dat hij hol is én dat hij een kleinere diamant huist. Om die reden hebben de vinders hem tot matroesjka-diamant gedoopt, naar de Russische houten poppen die in elkaar passen.
Een paar scherpe ogen ontdekte tijdens het sorteerproces dat deze diamant anders dan anders was. Ter beoordeling werd de steen naar ALROSA’s Research and Development Geological Enterprise gestuurd. Daar bestudeerden wetenschappers de diamant met verschillende technieken, waaronder infraroodspectroscopie. De analyses bevestigden dat er inderdaad een kleinere steen in de holle diamant zit.
Röntgenfoto van de matroesjka-diamant. © Alrosa PJSC
Zeldzaamheid
Paleontoloog en geoloog Dennis Voeten van de Uppsala University reageert enthousiast op de ontdekking. “Wat een grappige vondst is dat! Ik had er nooit eerder van gehoord. In Nederland vinden we wel eens ‘klapperstenen’. Dat zijn holle ijzerconcreties, gevormd in klei, waarbinnen een uitgedroogd kleiklompje klappert als een ratel. Diamanten worden echter onder extreme omstandigheden gevormd, waardoor het lastiger is om de formatie van dit specifieke kristalletje te verklaren.”
Zelf hebben de wetenschappers wel een idee van hoe de kleine diamant in de grote terecht is gekomen. Voeten: “Ze suggereren dat de grote diamant om de kleinere heen is gegroeid, en dat een tussenliggende laagje later is opgelost. Hoewel diamant verschrikkelijk hard is, is het ook vrij bros. Als er dus scheurtjes in de grotere diamant zitten waardoor vloeistoffen konden stromen die het tussenliggende mineraal hebben afgevoerd, dan zou je verwachten dat dit steentje vrij breekbaar moet zijn.”
Voeten “Gezien de kristalstructuur van diamant – het bevat nagenoeg alleen koolstof – lijkt het niet waarschijnlijk dat de diamant grote hoeveelheden van een andere stof heeft geabsorbeerd. In dat geval zou het immers geen diamant meer zijn, tenzij het ‘verdwenen’ spul ook grotendeels uit koolstof bestond. Er zijn wel een paar mechanismen te bedenken waardoor dit fenomeen ontstaan kan zijn, maar in alle gevallen vereist het vrij uitzonderlijke omstandigheden. Kortom, een zeldzaamheid!”
Bronnen: ScienceAlert, Popular Mechanics
Beeld: Alrosa PJSC
Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!