Binnenkant van virus in 3D afgebeeld

Naomi Vreeburg

05 maart 2015 11:00

Voor het eerst hebben onderzoekers een 3D-afbeelding gemaakt van het binnenste van een intact, besmettelijk virus.

Dat microben ook voor nuttige doeleinden kunnen worden gebruikt, hebben we wel bewezen met ons openingsverhaal in KIJK 3/2015, de editie die nog tot en met 18 maart in de winkel ligt. Maar feit blijft dat je van een aantal van die ieniemienie organismen nog altijd behoorlijk ziek kunt worden. Wetenschappers doen er dan ook van alles aan om microben beter te begrijpen. En ze lijken weer een stap in de goede richting te hebben gezet. Voor het eerst sinds de geschiedenis is er een 3D-afbeelding gemaakt van de binnenkant van een virus.

Het gaat hier om het zogenoemde geslacht Mimivirus, dat in 1992 werd ontdekt in een amoebe. De Engelse wetenschappers die het vonden, gingen er vanwege de grootte allereerst vanuit dat het behoorde tot de bacteriën. In 2003 deed een Frans onderzoeksteam echter in Science uit de doeken dat het ging om een virus-geslacht. Het Mimivirus werd toen omgedoopt tot grootste virusgeslacht ooit ontdekt.

Om het virus 3D af te beelden spoten onderzoekers allereerst actieve Mimivirussen in een laserapparaat dat wel wat weg heeft een geweer. Vervolgens vuurde het systeem de micro-organismen samen met röntgenstraling razendsnel af. Dit zorgde voor verschillende diffractiepatronen die werden geregistreerd door sensoren (zie afbeelding hierboven). Hieruit maakten de onderzoekers honderden afbeeldingen van verschillende delen van het virus en voegden ze samen tot een 3D-beeld (zie onderstaande foto).

De gebruikte techniek is door zijn lage resolutie beelden niet in staat om details van de binnenkant van het virus in kaart te brengen. Maar, zo zegt biofysicus Tomas Ekeberg, hebben de onderzoekers wel duidelijk kunnen zien dat de dichtheid van het binnenste van de Mimivirussen niet gelijkmatig is verdeeld. Waardoor dit komt, is nog niet bekend.

Het is niet de eerste keer dat de wetenschappers hun laserpistool gebruiken. Vorige maand slaagden de onderzoekers er al in om portretten van levende cyanobacteriën te maken met het systeem. What’s next? We zijn benieuwd.

Bronnen: Physical Review Letters, Phys.org

Beeld: Uppsala University