In KIJK 12/2013 kun je een recensie lezen van het boek De wijsheid van honden. Onlangs hebben kattenliefhebbers een vergelijkbaar boek gekregen: Het geheim van de kat, door de Britse wetenschapper John Bradshaw.

Sowieso haal je met Het geheim van de kat een flink boek in huis dat uitgaat van wetenschappelijk onderzoek en tegelijk de breedte en de diepte in gaat. We lezen over de gezamenlijke geschiedenis van mens en kat, over hoe katten de wereld ervaren, over hun karakters… Allemaal informatie die een kattenliefhebber graag tot zich zal nemen.

Onder vuur

Verder kaart Bradshaw aan het eind van zijn boek een actueel probleem aan: katten liggen onder vuur (soms letterlijk) vanwege hun jaaggedrag. Allereerst nuanceert Bradshaw de cijfers die her en der circuleren. Zo lijken de vaak geciteerde 275 miljoen prooien die Britse katten jaarlijks verschalken schromelijk overdreven en niet gebaseerd op solide onderzoek. Verder legt hij uit dat het weghalen van katten uit een bepaald gebied lang niet altijd hoeft te leiden tot het herstel van de natuur. Zo jagen katten ook op ratten; die zullen dus in aantallen toenemen als je de kat out of the equation haalt, waar andere dieren weer onder te lijden zullen hebben.

Rond de kwestie van de kat als massamoordenaar brengt hij bovendien een interessant dilemma naar voeren. Enerzijds willen we katten die minder jagen. Anderzijds laten we jonge huiskatten – en zeker katers – vaak op jonge leeftijd steriliseren of castreren. Dat betekent dus dat de katten die wél worden geboren, voor een groot deel afstammen van verwilderde katten, in plaats van typische huiskatten die goed met mensen kunnen opschieten en nauwelijks op jacht gaan. Tja, en op die manier mogen we natuurlijk niet verwachten dat we over een tijdje vooral echte schootpoezen hebben die de vogeltjes met rust laten.

Niet 100 procent bevredigend

Hoe dan ook, in zijn boek biedt Bradshaw al met al een hoop informatie over katten in hun algemeenheid en kaart hij met kennis van zaken een probleem aan dat momenteel speelt. Toch is Het geheim van de kat geen 100 procent bevredigend boek. Voor een deel ligt dat eraan dat er simpelweg nog relatief weinig onderzoek is gedaan naar katten, waardoor de auteur het soms bij speculaties moet houden waar je liever echte antwoorden zou lezen. Verder is Bradshaw weliswaar een sympathieke, maar niet een heel sprankelende verteller en herhaalt hij zichzelf wat veel, waardoor het boek niet zo fijn wegleest als had gekund.

Dat laat onverlet dat Het geheim van de kat een degelijk, inhoudelijk alternatief is voor de vele vooral grappig bedoelde of wetenschappelijk minder goed onderbouwde kattenboekjes die de ronde doen. En als de kattenwetenschap over een paar jaar wat verder is gevorderd, kan een collega van Bradshaw – of Bradshaw zelf, maar dan bijgestaan door een strenge redacteur – misschien een poging doen om een nóg beter boek af te leveren.

*** | 400 pagina’s | € 24,95