Er is nu een boekrol virtueel uitgerold

KIJK-redactie

23 september 2016 13:00

boekrol

Eerder deze maand schreven we al een artikel over het lezen van gesloten boeken. Nu is het de beurt aan een zwaar beschadigde boekrol.

Het is voor het eerst gelukt om een gesloten boekrol volledig virtueel uit te rollen. Het gaat om een manuscript van zo’n 1500 jaar oud, dat zwaar beschadigd raakte tijdens een brand. Hierdoor is de rol erg fragiel, wat het onmogelijk maakt om hem te openen. Door een bestaande techniek te verbeteren, zijn wetenschappers er nu in geslaagd om dit via de computer te doen.

Koolstofinkt

Hoewel niet duidelijk was of hij nog steeds tekst bevatte, besloot een groep wetenschappers om de rol met behulp van röntgenstralen te scannen. Tijdens de eerste ronde konden ze de afzonderlijke lagen zien. Daarna pasten ze de stralen zo aan dat ze ermee op zoek konden gaan naar afwijkende, heel lichte pixels, veroorzaakt door inkt met metaal erin. De resultaten voegden ze daarna samen tot zichtbare teksten. Een groot en onverwacht succes.

Het team dat de boekrol scande, is de schrijver van de rol erg dankbaar. Het is namelijk niet vanzelfsprekend dat stukken tekst die op zo’n rol staan nog leesbaar zijn te maken. Inkt uit die tijd bestond meestal uit houtskool. Was dat bij deze rol ook het geval geweest, dan hadden de röntgenstralen geen onderscheid kunnen maken tussen papier en inkt, doordat de dichtheid van beide materialen met elkaar overeenkomt.

Bij inkt waar metaal inzit is dit niet het geval. Doordat deze een andere dichtheid heeft dan het papier kunnen de stralen het verschil ‘lezen’ en omzetten in beeld. Dat was ook zo bij deze rol, waardoor de wetenschappers hele stukken tekst zichtbaar konden maken.

Leviticus

Op de rol staat het begin van het Bijbelboek Leviticus. Wat opvalt is dat deze tekst overeenkomt met de standaardtekst uit de huidige Bijbel. Door vertalingen en herschrijvingen wilden de teksten uit die tijd nog weleens veranderen. Hierdoor waren er verschillende versies van het Bijbelboek in omloop. Het is dus bijzonder dat dit dezelfde tekst is als degene die vandaag de dag nog wordt gelezen.

Bronnen: Science, Live Science