Gisteren is in Chili een begin gemaakt met de bouw van de European Extremely Large Telescope (E-ELT). Dat werd gedaan door de top van een berg op te blazen.
Het is de bedoeling dat de E-ELT komt te staan op de Cerro Armazones, een 3064 meter hoge berg in de Chileense Atacamawoestijn. En het ‘apparaat’ doet zijn naam eer aan. De koepel krijgt namelijk een diameter van zo’n 100 meter en wordt 80 meter hoog. Hij gaat plaats bieden aan een hoofdspiegel van 39,3 meter, die bestaat uit 798 hexagonale segmenten van elk 1,4 meter breed en 5 centimeter dik. Ter vergelijking: de Keck-telescopen op Hawaii hebben maar spiegels met een middellijn van iets meer dan 10 meter.
Om een indruk te geven van de grootte van de E-ELT heeft de ESO hem virtueel naast de beroemde piramides in Egypte gezet.
Met de enorme spiegel kan de telescoop 15 keer scherper zien dan de ruimtetelescoop Hubble. Verwacht wordt dan ook dat de E-ELT voor een hele reeks nieuwe ontdekkingen gaat zorgen. Hij kan bijvoorbeeld naar de dichtstbijzijnde sterren kijken om te speuren naar exoplaneten die daaromheen draaien. Op basis van het licht van die planeten kan E-ELT vervolgens bepalen welke samenstelling de atmosfeer heeft en of er op het oppervlak leven mogelijk is. Daarnaast gaat E-ELT kijken naar de vorming van de eerste sterren en sterrenstelsels en helpen bij het onderzoek naar de eigenschappen van donkere materie en donkere energie.
Het is overigens niet de enige megatelescoop die in aanbouw is. Elders in Chili wordt gebouwd aan de Giant Magellan Telescope (met een spiegel van 24,5 meter) en op Hawaii aan de Thirty Meter Telescope (met, jawel, een spiegel van 30 meter).
Verwacht wordt dat de bouw van de European Extremely Large Telescope een jaar of 8 gaat duren en dat het hele project uiteindelijk zo’n 1,1 miljard euro gaat kosten. De European Southern Observatory denkt dat de telescoop “vroeg in het volgende decennium” in gebruik kan worden genomen.
Zoals gezegd begon het hele project gisteren met en opblazen van een bergtop, waarbij de bovenste 17 meter ‘af werd gehakt’ en in totaal 1750 ton rotsen werd verplaatst. Klinkt heftig, valt een beetje tegen. Hopelijk gaat de E-ELT zelf spectaculairdere beelden opleveren…
Bronnen: ESO / Wired
Illustraties: ESO