Twee Chinese provincies blijken verantwoordelijk voor minstens 40 tot 60 procent van de wereldwijde stijging van CFK-11-uitstoot, schrijven onderzoekers.
Vorig jaar concludeerden onderzoekers dat de uitstoot van ‘ozon-killer’ CFK-11 sinds 2012 weer toenam. Bijzonder, want elk gebruik van de schadelijke chloorfluorkoolstofverbinding is dankzij het Montreal Protocol sinds 2010 ten strengste verboden. Men bracht de bron terug naar ergens in Zuidoost-Azië, maar welk land (of welke landen) precies verantwoordelijk was, bleef onduidelijk.
Een internationaal team onderzoekers heeft nu aangetoond dat de extra CFK-11-emissie grotendeels afkomstig is uit de Chinese provincies Hebei en Shandong. Die zouden jaarlijks tonnen meer van de ‘ozonbrandende’ stof de atmosfeer in blazen, schrijft het team in vakblad Nature.
Lees ook:
China
“Het nieuwe artikel onderschrijft de eerdere bevindingen, en toont ontegenzeggelijk aan dat de extra emissie voornamelijk afkomstig is uit twee provincies in China”, vertelt hoogleraar luchtkwaliteit en klimaatinteracties Guus Velders (RIVM, Universiteit Utrecht). Eerdere conclusies rustten op data afkomstig van meetstations ver van Zuidoost-Azië, zoals Hawaii. Om de bron van CFK-11 uitstoot verder vast te pinnen, zochten de onderzoekers het dit keer dichtbij; bij meetstations in Zuid-Korea en Japan.
Mede dankzij metingen van het Gosan-meetstation in Zuid-Korea konden de onderzoekers de CFK-11-uitstoot terugbrengen naar het oosten van China. © Nationale Meteorologische Dienst Korea (KMA).
Aan de hand van de nieuwe metingen stelden de onderzoekers vast dat de CFK-11 uitstoot in het oosten van China, voornamelijk in en nabij provincies Hebei en Shandong, tussen 2014 en 2017 zo’n 7000 ton per jaar hoger lag dan tussen 2008 en 2012. Die toename is verantwoordelijk voor minstens 40 tot 60 procent van de wereldwijde toename van de CFK-11-uitstoot, stellen de onderzoekers.
Nieuwe productie
De onderzoekers concluderen dat de emissie waarschijnlijk samenhangt met nieuwe productie van CFK-11. “Hetgeen verboden is door het Montreal Protocol”, benadrukt Velders. Uitgesloten is dat de nieuwe uitstoot het gevolg is van CFK-11 dat voor de ban werd geproduceerd. De hoeveelheid van de stof in isolatiemateriaal van voor 2010 is namelijk te klein om zo’n sterke stijging te bewerkstelligen, aldus de onderzoekers.
De CFK-11-emissies (Engels: CFC-11 emissions) zoals gemeten door meetstations Gosan en Hateruma (Japan) tussen 2008 en 2012 (links) en 2014 en 2017 (rechts). © University of Bristol
“Het maken van nieuw isolatieschuim is de meest waarschijnlijke kandidaat”, meent Velders. “Ondanks beschikbare alternatieven, is CFK-11 namelijk nog altijd een ideaal middel voor dit proces.” Maar wie en welke processen precies verantwoordelijk zijn, blijft vooralsnog onbekend. “China zal er zelf ongetwijfeld achteraan zitten”, vertelt Velders. “Als ze de faciliteiten vinden en sluiten, kan het goed zijn dat de internationale gemeenschap nooit zal weten wie er precies achter zat.”
CFK-11 concentraties gemeten bij meetstations Gosan (boven, paars) en Hateruma (beneden, groen). Ter vergelijking geeft de grijze lijn de CFK-11-uitstoot aan in Cape Grim, Tasmanië. © Rigby et al., 2019/Nature
Broeikasgassen
De extra CFK-11-emissie is overigens op zich nog geen bedreiging voor het herstel van de ozonlaag, laat Velders weten. “Maar wel belangrijk is dat het niet te lang doorgaat.”
Mooi is dat de atmosfeermetingen gebruikt kunnen worden als onafhankelijk verificatiesysteem van door landen gerapporteerde cijfers. “Naast voor het Montreal Protocol zal dit in de toekomst ook belangrijk zijn om uitstoot van broeikasgassen voor het Parijs-akkoord te volgen”, legt Velders uit. “Zoals een vriend van mij eens zei: ‘Vertrouwen is goed, maar controle is beter’.”
Bronnen: Nature, EurekAlert!
Beeld: Nationale Meteorologische Dienst Korea (KMA); University of Bristol; Rigby et al., 2019/Nature
Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Bestel dan hier ons nieuwste nummer. Abonnee worden? Dat kan hier!