Buurwereld van exoplaneet overtreft volle maan

kijkmagazine

25 juni 2012 13:00

Buurplaneten (University of Washington)

Astronomen hebben twee exoplaneten gevonden die zich extreem dicht bij elkaar bevinden. En dat levert een spectaculair uitzicht op.

Als je de volle maan al indrukwekkend vindt, zou je op de planeet Kepler-36b helemaal steil achterover slaan. Daar is namelijk af en toe een buurplaneet aan de hemel te zien die 2,5 keer zoveel plek in beslag neemt. De reden: eens in de honderd dagen bedraagt de afstand tussen beide planeten slechts zo’n 2 miljoen kilometer; dertig keer dichter bij elkaar dan elk koppel van planeten in ons eigen zonnestelsel. Dat schrijft een internationaal team van astronomen in het wetenschappelijke tijdschrift Science op basis van waarnemingen gedaan met ruimtetelescoop Kepler.

De planeet met dit spectaculaire uitzicht is een zogenoemde superaarde: hij is anderhalf keer zo groot en 4,5 keer zo zwaar als onze wereld. Er overleven zal helaas niet echt een optie zijn: de planeet staat tien keer dichter bij zijn ster dan de afstand aarde-zon. Voeg daarbij dat de ster in kwestie heter is dan onze zon en je hebt een wereld die waarschijnlijk een oppervlak heeft van gesmolten gesteente. Het plaatje bovenaan dit bericht, gemaakt door één van de leiders van het onderzoek, is dus een tikje misleidend te noemen. Deze artist’s impression geeft de situatie wat realistischer weer:

De buurplaneet die zo prominent aan de hemel is te zien, Kepler-36c genaamd, lijkt meer op Neptunus dan op een zware versie van onze eigen aarde: hij is een stuk groter en heeft een veel lagere dichtheid. En dat vormt een intrigerend probleem voor sterrenkundigen. Je zou namelijk verwachten dat dergelijke planeten op grote afstand van elkaar zouden ontstaan: relatief kleine superaardes dicht bij de moederster, grotere Neptunus-achtige planeten verder naar buiten toe (zoals ook ons eigen zonnestelsel is ingedeeld). Zo’n grotere planeet kan wel nádat hij is gevormd naar binnen toe bewegen (je krijgt dan een zogenoemde ‘hot Jupiter‘), maar bij zo’n verhuizing zou de kleinere planeet het stelsel uit worden gelanceerd of zelfs vernietigd. Hoe deze twee werelden zo dicht bij elkaar zijn beland, is dus nog een raadsel.

Bronnen: Science, Harvard-Smithsonian Centre for Astrophysics, University of Washington, Iowa State University

Beeld: NASA/Frank Melcior, frankaba.com/Eric Agol