CIA-kunstwerk geeft laatste geheim nog niet prijs

André Kesseler

24 november 2010 10:00

In een kunstwerk voor het CIA-hoofdkantoor in Langley zitten vier boodschappen verborgen. Drie ervan zijn gevonden; de maker heeft nu een nieuwe aanwijzing gegeven over de vierde.

De in 1990 geplaatste sculptuur heet Kryptos (Grieks voor ‘verborgen’) en bestaat uit een gewelfde koperen plaat waarin 1735 letters met de hand zijn uitgezaagd; een karwei dat 2,5 jaar in beslag nam. Kryptos bestaat uit twee delen: het linkerdeel bevat de gecodeerde tekst en het rechterdeel is een zogenoemd Vigenere Tableau dat kan worden gebruikt  om de code te kraken.

Inmiddels is het kunstwerk, gemaakt door de Amerikaan Jim Sanborn, wereldberoemd. Het speelde een rol in het boek The lost symbol van Dan Brown en duizenden (amateur-)codekrakers hebben zich al over de puzzels gebogen.

Met succes, want de eerste drie codes werden al voor 1999 gevonden. De oplossingen, elk op een andere manier verhaspeld, bestaan samen uit 768 letters.

De eerste leidt tot de zin: “BETWEEN SUBTLE SHADING AND THE ABSENCE OF LIGHT LIES THE NUANCE OF IQLUSION.” (Sandborn gaf toe dat hij het laatste woord fout had gespeld om het vinden van de oplossing wat moeilijker te maken.)

De tweede leidt tot onder meer de coördinaten van het CIA-hoofdkwartier en de vraag: “Does Langley know about this? They should: it’s buried out there somewhere. X Who knows the exact location? Only WW.” (WW staat voor William Webster, een voormalige CIA-baas.)

De oplossing van de derde puzzel (ook weer met spelfout) is een beschrijving van egyptoloog Howard Carter over het openen van het graf van Toetanchamon. “Slowly, desparatly slowly, the remains of passage debris that encumbered the lower part of the doorway was removed. With trembling hands I made a tiny breach in the upper left-hand corner. And then, widening the hole a little, I inserted the candle and peered in. The hot air escaping from the chamber caused the flame to flicker, but presently details of the room within emerged from the mist. x Can you see anything? q”

De laatste oplossing zit verborgen in slechts 97 karakters en dat beperkte aantal letters maakt het schijnbaar moeilijker om de code te kraken. Dat verbaast en frustreert de kunstenaar, want hij wordt continu lastiggevallen door mensen die ten onrechte denken dat ze de oplossing hebben gevonden.

Daarom heeft Sanborn voor het eerst sinds de onthulling van de sculptuur een aanwijzing gegeven. En die luidt: de letters 64 tot en met 69 (die samen NYPVTT vormen) staan voor het woord BERLIN.

Nog maar 91 letters te gaan. Voor wat extra hulp kun je hier terecht en goede antwoorden kunnen naar Jim Sanborns website. (Dat zou trouwens heel knap zijn, want zelfs de professionele codekrakers van de CIA komen er niet uit.)

Bronnen: CIA, New York Times