Het instituut voor internationale betrekkingen presenteert vandaag het rapport ‘Clingendaels visie op de krijgsmacht van de toekomst’. En daarin zou de JSF overbodig zijn.

Zoals we in het openingsverhaal in KIJK 9/2012 al schreven, hangt de keuze voor de F-35 Lightning II (in de volksmond de Joint Strike Fighter) samen met de Nederlandse ambitie om internationaal gezien in het hoogste geweldsspectrum mee te kunnen doen. En dat houdt in dat ‘we’, als er ergens militair moet worden ingegrepen, vanaf het begin moeten kunnen deelnemen. De krijgsmacht moet dus bijvoorbeeld over vliegtuigen beschikken die de meest geavanceerde radarsystemen uit kunnen schakelen. Dat betekent stealthvliegtuigen en daarom werd gekozen voor de F-35.

Maar het Clingendael vindt dat de Nederlandse ambities naar beneden moeten worden bijgesteld. In het rapport (PDF) worden vier scenario’s voor de toekomst van de krijgsmacht geschetst:

• Een vliegende interventiemacht waarin Nederland over een moderne luchtstrijdkracht beschikt en inclusief de F-35 ‘meekan’ met de VS en grote Europese landen in de openingsfase van militaire interventies.
• De maritieme handelsmacht, waarin de marine centraal staat met een breed scala aan moderne middelen om overal ter wereld de Nederlandse economische en handelsbelangen te kunnen verdedigen.
• De robuuste stabilisatiemacht, die ter zee, in de lucht en op land moet kunnen bijdragen aan operaties die conflicten kunnen beëindigen en aan de stabilisatiefase erna.
• De ondersteunende vredesmacht, die over zeer beperkte gevechtskracht beschikt, maar helemaal gericht is op het leveren van hulp bij “normalisatie en wederopbouw om langdurige vrede en stabiliteit te bewerkstelligen, en tevens zeer geschikt is voor ondersteuning bij rampenbestrijding”.

In drie van de vier scenario’s is de JSF overbodig en Clingendael denkt dat de Nederlandse krijgsmacht (mede gezien het beperkte budget en de Nederlandse belangen) het beste kan worden omgebouwd tot een “robuuste stabilisatiemacht”. Nederland doet dan niet mee aan de openingsfase van militaire interventies, maar draagt bij aan operaties die de veiligheid en stabiliteit bevorderen. Daarvoor is de JSF niet per se nodig en kunnen we goedkopere vliegtuigen ‘van de plank’ kopen. Overigens zouden in dat scenario ook de Nederlandse onderzeeboten uit de vaart kunnen worden genomen.

Het rapport is als (ongevraagd) advies naar minister Hennis-Plasschaert van Defensie gestuurd. Clingendael denkt dat het flinke invloed zal hebben op de toekomst van de krijgsmacht.

Bron: Clingendael

Beeld: USAF/Lockheed Martin