Natuurkundige en KIJK-columnist Diederik Jekel over ‘chemische troep’ en het nut van vitamine C.

Ik heb een heftige verkoudheid achter de rug, maar na een paar dagen ga ik toch half ziek, snotterend en kuchend met de trein naar mijn werk. “Weet u hoe het komt dat mensen zo vaak ziek zijn?” Een middelbare vrouw onderbreekt een van mijn hoestbuien. “Ze eten te weinig natuurlijk voedsel. Het is nu allemaal chemische troep. Vroeger was men veel gezonder. Wilt u misschien wat vitamine C?”

Ik voel me beroerd worden. Niet vanwege mijn griepje, maar vanwege de hoeveelheid hardnekkige misverstanden. Allereerst: mensen waren vroeger niet gezonder en vroeger was zeker niet alles beter. Rond 1850 was de levensverwachting van de Nederlandse man 38 jaar en tegenwoordig is dat het dubbele. Dat betekent dat we er per dag ruim vijf uur levensverwachting bij hebben gekregen.

En waarom die nare bijsmaak bij het woord chemisch? De natuur is niets anders dan één grote chemische fabriek. Een plant is fulltime bezig met atomen en moleculen mixen. Het ergste gif dat ooit is ontdekt (botuline-toxine), komt van een simpele en natuurlijke bacterie. Het idee dat ‘natuurlijk’ zoveel beter is dan ‘chemisch’ is onzin. Het enige dat je zou kunnen stellen, is dat natuurlijke stoffen wellicht al langer in de natuur voorkomen en dus al langer getest zijn op langetermijnschade.

En dan dat verhaal over vitamine C. Die is alleen nuttig tegen verkoudheid voordat de symptomen opgetreden zijn of als je naast je verkoudheid zware fysieke arbeid moet uitvoeren. Iets waar je een wetenschapsredacteur zelden op kan betrappen. Voor de meeste mensen heeft vitamine C geen tot nauwelijks zin tegen verkoudheid.

Moeizaam kijk ik naar haar uitgestrekte hand met vitamine C-pilletjes. “Dat is heel vriendelijk van u, maar het spijt me, mevrouw. In die pillen zit voornamelijk E-300, de reductor ascorbinezuur, en dat klinkt me wel erg chemisch in de oren.” Verbaasd kijkt ze op de verpakking, niet wetende dat dit ‘enge’ E-nummer alleen maar vitamine C betekent en is gemaakt door genetisch gemodificeerde maïs.

Diederik Jekel staat met zijn column in elk nummer van KIJK!

Beeld: Studio 5982