Eencellig organisme ontwikkelt een oog

KIJK-redactie

04 juli 2015 16:00

Wetenschappers hebben een eencellig organisme ontdekt dat een geavanceerd oog heeft ontwikkeld.

Een tijdje geleden vonden wetenschappers een eencellige planktonsoort (warnowiids) met een bijzonder ingewikkeld oog. Ze concludeerden al snel dat het organisme een ander dier moest hebben opgegeten en dat het oog van dat dier afkomstig was. Toen ze beter keken, ontdekten ze echter dat dat niet het geval was. De warnowiids hebben zelf een minuscuul oogje ontwikkeld.

Het piepkleine oogje (of occeloid) lijkt wel wat op de ogen van meercelligen. Het bevat onderdelen die lijken op onze lens, hoornvlies, iris en netvlies. En dat dus allemaal binnen één cel. Mitochondria omringen de lens en vormen een equivalent voor het hoornvlies. Een netwerk van plastiden, die zijn ontstaan door een samenwerking met rode algen, vormen het netvlies.

oogje schematisch

Wetenschappers weten nog niet precies hoe de warnowiids het oog gebruiken. Ze hebben echter wel een vermoeden. De diertjes gebruiken kleine ‘harpoenen’ om op hun  prooien te jagen. Die prooien zijn veelal doorzichtig, maar licht breekt wel op een bepaalde manier als het door hen heen valt. Het oogje zou de warnowiids mogelijk kunnen helpen om zo’n verandering in het licht op te merken. Met chemische signalen zou het oog de boodschap door kunnen geven aan andere onderdelen van de cel. Die weten dan waar ze moeten richten en kunnen vervolgens de jacht openen.

Bronnen: Nature, University of British Columbia via EurekAlert!, Canadian Institute for Advanced Research via EurekAlert!

Beeld: Brian Leander and Greg Gavelis