Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!
Niet twee, maar drie kleinere brokstukken tuimelen rond planetoïde Elektra. Niet eerder zagen we zo’n viervoudig planetoïdensysteem.
Tussen Mars en Jupiter tollen miljoenen planetoïden in een baan rond onze zon. De meeste koersen in hun uppie door deze planetoïdengordel, een hand vol vormt een duo waarbij de kleinste om zijn compagnon draait, en heel soms cirkelen er twee als een soort maantjes om een groter brokstuk heen.
Planetoïde Elektra blijkt zelfs een derde metgezel te hebben, zo schrijft een team Thaise en Franse onderzoekers in vakblad Astronomy and Astrophysics. Het is de eerste keer dat astronomen zo’n viervoudig planetoïdensysteem spotten.
Lees ook:
- Half miljoen planetoïden duiken op in oude data
- Botvormige planetoïde ‘baarde’ mogelijk eigen maantjes
1, 2, 3
Astronomen zagen planetoïde 130 Elektra, een ruimterots met een diameter van een flinke 200 kilometer, voor het eerst in 1873. In 2003 ontdekte men dat de planetoïde, die door de buitenste strook van de hoofdgordel raast, een partner heeft. Op een afstand van 1300 km maakte het 6 km grote ‘maantje’ (S/2003 (130) 1) elke vijf dagen een rondje om Elektra.
In 2014 ontdekte men Elektra’s tweede compagnon. De nog kleinere homp ruimterots (diameter van 2 km genaamd S/2014 (130) 1) maakt op een afstand van 500 kilometer elke 1,2 dagen een rondje rond zijn ‘moederplanetoïde’.
Viervoudig systeem
Onderzoekers verbonden aan het Thaise onderzoeksinstituut voor astronomie, kortweg NARIT, hebben nu dus een derde maantje ontdekt. S/2014 (130) 2 heeft een diameter van ‘slechts’ 1,6 kilometer en draait op gemiddeld 344 km elke 16 uur rond Elektra. Dat het planetoïdesysteem de eerste in zijn soort; een viervoudige.
Lichtweerkaatsing
De astronomen vonden het derde maantje door nieuwe algoritmen los te laten op eerdere metingen van de Very Large Telescope (VLT) in Chili. Dit is dezelfde dataset op basis waarvan de onderzoekers in 2014 de aanwezigheid van het tweede ruimterotsblok vaststelden.
Zo dichtbij zijn moederplanetoïde en 15.000 maal minder ‘fel’, viel het derde maantje in eerste instantie weg in het weerkaatste licht van Elektra. Met de nieuwe algoritmen schroefden de astronomen die weerkaatsing naar beneden. Et voilà; een derde compagnon.
Het 130 Elektra-planetoïdesysteem is dan wel het eerste viervoudige dat we in kaart brengen, het zal waarschijnlijk niet de laatste zijn, zo schrijven de onderzoekers. Het team vermoedt dat de nieuwe algoritmen in de toekomst ook extra maantjes bij andere planetoïden zullen onthullen.
Bronnen: Astronomy and Astrophysics, NARIT
Beeld: NARIT/Songkran K.; NARIT/Anthony Berdeu