Met de succesvolle oogst van de waardevolle eicellen komt de haast wanhopig ambitieuze redding van de soort weer een voorzichtig stapje dichterbij.

Ze zijn de laatste van hun soort; de noordelijke witte neushoorns Najin en haar dochter Fatu. In een verwoede poging de vriendelijke reuzen van uitsterven te redden, wil een groep internationale onderzoekers van onder meer het Leibniz Institute for Zoo and Wildlife Research in Berlijn met het ingevroren zaad van al overleden mannetjes en de eicellen zelf het heft in handen nemen.

De volgende stap in dit ambitieuze overlevingsplan is gezet. Vrijdag kondigden de onderzoekers aan dat ze maar liefst tien van de eicellen hebben geoogst – vijf van Najin en vijf van dochter Fatu.

Lees ook:

• Hybride witte neushoornembryo met succes ingebracht
• ‘Doorbraak kan noordelijke witte neushoorn redden’

Stap voor stap

Voor de onderzoekers met de o zo waardevolle eicellen van Najin en Fatu aan de gang konden, wilden ze eerst zeker weten of hun plan zou werken. Hierom creëerden ze eerder al een hybride embryo, ontwikkeld uit de ingevroren zaadcel van een overleden noordelijke witte neushoorn en een eicel van de nauw verwante zuidelijke witte neushoorn.

Fatu (op de voorgrond) en Najin (links) op de dag van de procedure. Rechts achter Najin staat Tauwo, een zuidelijke witte neushoorn. Ze verblijven in het Ol Pejeta-reservaat in Kenia. © Ami Vitale/Pejeta Conservancy

Waarom de onderzoekers niet direct het zaad in Najin of Fatu inbrachten? Om de simpele reden dat het duo zeer waarschijnlijk niet in staat is zelf kalveren te dragen. Een zuidelijk vrouwtje moet daarom de rol van draagmoeder op zich nemen.

In mei werd het ‘petrischaalembryo’ bij een zuidelijk vrouwtje ingebracht. Eind juni bleek het te groeien. Het plan kon dus werken en daarom was het tijd voor de volgende stap: het oogsten van eitjes van Najin en Fatu.

Oöcyten

Voor het oogsten van de waardevolle eicellen was het nog even wachten op toestemming van de Keniaanse overheid. Dat heeft het team blijkbaar gekregen want afgelopen vrijdag was het raak. De groep wist maar liefst tien oöcyten (vroege eicellen) uit het moeder-dochter-paar te halen. De procedure, waarvoor het duo onder narcose werd gebracht, verliep zonder problemen.

Fatu, vlak voor de procedure, omringd door haar verzorgers. © Ami Vitale/Pejeta Conservancy

Fatu na afloop van de procedure. © Ami Vitale/Pejeta Conservancy

De eicellen werden direct verpakt en naar Italië verscheept. Daar zal het team de eitjes, als die volgroeid zijn, bevruchten met het ingevroren zaad van een noordelijk mannetje. Als het tot een embryo komt, zal de neushoorn in spe ingevroren worden tot de onderzoekers klaar zijn het in zuidelijke draagmoeder in te brengen. Fingers crossed! 

Update! De vaart zit er goed in. Slechts een paar dagen na de oogst zijn zeven van de tien eicellen in het laboratorium in Italië volgroeid. De eitjes, 4 van Fatu en 3 van Najin, zijn middels ICSI (intracytoplasmatische sperma-injectie) bevrucht met het zaad van de noordelijke mannetjes Suni en Saut, zo laat het Ol Pejeta-reservaat weten.

After the successful harvest of 10 eggs from the world’s last two northern white rhinos, Najin and Fatu, 7 eggs (4 from Fatu and 3 from Najin) were on August 25th, successfully matured and artificially inseminated with frozen sperm from northern white rhino bulls, Suni and Saut. pic.twitter.com/2xWsb2gvRn

— Ol Pejeta (@OlPejeta) August 26, 2019

Bronnen: Ol Pejeta Conservancy, National Geographic

Beeld: Ami Vitale/Pejeta Conservancy

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!