Een nieuw systeem heeft 72 fast radio bursts ontdekt die door standaard computeralgoritmes over het hoofd waren gezien.

Astronomen spotten zogenoemde fast radio bursts, uitbarstingen van radiostraling die slechts enkele millisecondes duren, al in 2001. De flitsen daarna nog een paar keer waarnemen, was echter lastig.  We weten niet precies waar de FRB’s vandaan komen en dus blijft het gissen naar welke plek aan de hemel we onze telescopen moeten richten.

Maar gelukkig was daar FRB 121102 – waargenomen in 2012. Deze burst herhaalt zich, waardoor we hem wél in de gaten kunnen houden. Op 26 augustus 2017 deed het team van Breakthrough Listen dit dan ook met de Green Bank Telescope in West Virginia. Door vervolgens de data door te spitten, detecteerden standaard computeralgoritmes 21 FRB’s. Toen de astronomen er echter een speciaal A.I.-systeem op los lieten, werden nog eens 72 radioflitsen ontdekt.

Lees ook: Helderste signaal ooit van radioflits waargenomen

Enorme klus

Het gaat hier om een zogenoemd convolutional neuraal netwerk, een deep learning­-systeem dat is getraind om objecten – zoals fast radio bursts – te detecteren in een grote dataset. Zo schrijven de onderzoekers in hun studie die is geaccepteerd voor publicatie in Astrophysical Journal en hier te lezen is.

“Waarschijnlijk kunnen deze netwerken in de toekomst een groot deel van het mensenwerk overnemen”, laat astronoom Joeri van Leeuwen – niet betrokken bij het onderzoek – weten. En dat mensenwerk is een enorme klus. “Voor het zoeken naar FRB’s hebben wetenschappers al vele jaren door de data zitten ploegen.”

Deze studie laat zien dat de neurale netwerken uitkomst kunnen bieden. “Dat geeft hoop dat binnen een paar jaar ook nog niet bekende flitsen worden gevonden,” mailt Van Leeuwen, “zodat we eindelijk kunnen uitvinden waar deze enorm sterke radio-ontploffingen door worden veroorzaakt.”

Aliens

Dat we niet weten waar de FRB’s door worden veroorzaakt, maakt ze zo interessant voor het Breakthrough Listen Project – dat signalen van buitenaardse wezens hoopt op te vangen. Van Leeuwen zei hier eerder tegen KIJK over: “Het meest waarschijnlijk is dat het een soort opgevoerde pulsars (een snel ronddraaiende neutronenster die elektromagnetische straling uitzendt – red.) betreft.” Een aannemelijke theorie, maar minder spectaculair dan aliens. Dat dan weer wel.

Bronnen: ArXiv.org (PDF), ScienceAlert

Beeld: Breakthrough Listen/Danielle Futselaar

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Bestel dan hier ons nieuwste nummer. Abonnee worden? Dat kan hier!