Wetenschappers zijn erin geslaagd om heel gedetailleerd vast te leggen hoe een cel zich voortbeweegt in een levend organisme. En dat ziet er gaaf uit.
Je staat er waarschijnlijk niet bij stil – en dat nemen we je ook niet kwalijk – maar we zijn uit ontelbaar veel cellen opgebouwd. En die werken zich helemaal uit de naad voor ons. Hoe ze dat in hun natuurlijke habitat doen, is nu met een nieuwe microscoop vastgelegd.
Zebravis
Hoe cellen zich voortbewegen, wordt al tientallen jaren bestudeerd, maar dan op een glaasje onder de microscoop en vaak zijn het dan ook celgroepen, niet individuele cellen. Deze video laat voor het eerst het proces zien in hoge resolutie en in 3D terwijl het gebeurt. En – call me a geek – dat ziet er gaaf uit:
We zien hier hoe een immuuncel zich verplaatst door het binnenoor van een zebravis. De blauwe ‘vlekken’ die je ziet, zijn stukjes dextraan (een suiker) die onder andere zitten in wijn, tandplak, maar ook in hartmedicatie.
1 + 1 = 2
Om tot deze geweldige beelden te komen, moesten de onderzoekers twee microscooptechnieken combineren: adaptieve optiek en lattice light sheet microscopy. Dankzij adaptieve optiek kunnen de wetenschappers een scherp beeld krijgen van cellen in hun natuurlijke habitat.
Met de tweede techniek zagen ze dit gebeuren in realtime. Het resultaat: heldere en levendige beelden van onze eigen cellen in actie onder de microscoop. Zelfs structuren ín de cel kunnen met deze techniek worden bestudeerd.
Met deze nieuwe techniek kunnen onderzoekers wereldwijd veel meer inzicht krijgen in bepaalde celprocessen. Zo zie je in onderstaand filmpje hoe menselijke borstkankercellen aan bloedvaten van zebravissen ontsnappen en zich naar het weefsel eromheen verspreiden:
Maar…
Helaas zit er nog een ‘maar’ aan het verhaal en dat is het kostenplaatje. De microscopische opstelling is namelijk nog ontzettend duur en niet heul gebruikersvriendelijk, zeggen de onderzoekers. De kolos staat namelijk bovenop een drie meter lange tafel.
Gelukkig is het team al druk bezig met een nieuwere en kleinere versie van de microscoop te maken en delen ze gratis hun plannen, zodat ook andere onderzoeksgroepen ermee aan de slag kunnen. Tot die tijd hebben we deze toffe beelden:
Bronnen: Science, ScienceAlert
Beeld: T. Liu et al./Science 2018
Lees ook:
Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Bestel dan hier ons nieuwste nummer. Abonnee worden? Dat kan hier!