Wat hebben de oerknal, de Large Hadron Collider en cupcakes met elkaar te maken? Bekijk het KIJK Live!-praatje van Raimond Snellings en je weet het!
Op de vorige editie van KIJK Live! hadden we natuurkundige Raimond Snellings te gast, die werkt met een van de experimenten rond de deeltjesversneller Large Hadron Collider (LHC). Een echte deeltjesfysicus dus, die zich richt op de wereld van het allerkleinste. Toch was de titel van zijn eerste sheet ‘De evolutie van het universum’. Hoe zit dat?
Als we willen weten hoe het heelal is ontstaan, kunnen astronomen ons vanaf een bepaald punt niet meer helpen; die kunnen ‘slechts’ terugkijken tot 380.000 jaar na de oerknal. “Maar we willen natuurlijk nóg verder terugkijken”, vervolgt Snellings – en dat kan met deeltjesversnellers. Want: “Aan het begin van het universum komen de heel grote wereld van het universum en die van de kleinste deeltjes bij elkaar.” Daar moeten we dan wel een temperatuur van 1 biljoen graden mee maken. “Dat is iets wat niet makkelijk is”, zegt Snellings met gevoel voor understatement, “maar met de LHC op CERN kunnen we dat.”
Dat gebeurt dan per jaar één maand lang, met duizend botsingen tussen zware ionen per seconde, die minuscule druppeltjes opleveren. Die druppeltjes zelf kunnen we niet zien, maar de stukjes waarin ze uit elkaar vallen, zijn te observeren met de detector ALICE. En uit dat soort waarnemingen is al een verrassend resultaat gekomen. We dachten namelijk altijd dat de deeltjes van vlak na de oerknal zich zou gedragen als een gas, vertelt Snellings. “Dat blijkt totaal verkeerd te zijn”, vervolgt hij. “Het vroege heelal gedroeg zich veel meer als een vloeistof.”
Hoe dat precies zit, en wat dat met het bakken van cakejes te maken heeft, zie je in het onderstaande filmpje, geschoten en gemonteerd door MaMedia.
De volgende editie van KIJK Live! vindt plaats op dinsdag 17 juni in museum en sterrenwacht Sonnenborgh, Utrecht. Inloop vanaf 19.30 uur; het programma duurt van 20.00 tot 22.00 uur, daarna is er gelegenheid tot borrelen. Toegang is gratis.
Geef je op via de site Meet-up of door een mailtje te sturen naar info@kijkmagazine.nl met als titel ‘Aanmelding KIJK Live! 17 juni’ en in het bericht de namen van jezelf en de personen die met je mee komen.
Foto: Maarten den Braber