De mogelijkheid om te ontdekken wat iemand voor zich ziet, lijkt een stapje dichterbij. Wetenschappers hebben een manier ontwikkeld om hersensignalen te ontcijferen en om te zetten in bewegend beeld.

Iemands gedachten lezen is een waanzinnige fantasie. Het leek echter onmogelijk om te achterhalen wat iemand voor zich ziet. Leek, want met geavanceerde methodes en computers zijn neurologen van de Berkeley-universiteit in staat gebleken om gegevens van een fMRI-scan om te zetten in de beelden die aardig leken op de films die de proefpersonen op dat moment waarnamen. Jack Gallant, leider van het verantwoordelijke lab, spreekt over een doorbraak: “We hebben een venster in het brein geopend richting de filmpjes van onze gedachten.”

Maar, zo zeggen de hersenonderzoekers zelf: voordat we echt iemands ‘interne filmpjes’ kunnen afspelen, is nog decennia aan onderzoek nodig. Technisch gezien zijn de wetenschappers nu alleen in staat om hersensignalen die worden afgegeven bij het verwerken van bewegend beeld met een fMRI-scanner op te pikken en te ontcijferen.

De manier waarop de wetenschappers te werk gingen, is als volgt: drie proefpersonen keken urenlang naar trailers van films terwijl er een hersenscan van ze werd gemaakt. Een computer die beschikte over database van 18 miljoen YouTube-fragmenten van één seconde kon vervolgens de hersensignalen koppelen aan vormen, beweging en kleur.

Daarbij moet worden gezegd dat de computer niet beschikte over de specifieke beelden die de proefpersonen te zien kregen. Op basis van voorspellingen zocht de computer beeldfragmenten uit z’n collectie bij elkaar die werden gemixt. Het eindresultaat: vage kleurencomposities die behoorlijke gelijkenissen vertoonden met de originele beelden.

Dezelfde onderzoeksgroep slaagde er eerder in om statisch beeld uit hersensignalen af te leiden. Er wordt dus flink vooruitgang geboekt. In de toekomst zou de techniek zo geavanceerd kunnen zijn dat het ook in de (medische) praktijk zou kunnen worden toegepast. Communicatie met mensen die om de een of andere reden niet kunnen praten, bijvoorbeeld doordat ze lijden aan het locked-in-syndroom, kan hiermee volgens de onderzoekers bijvoorbeeld worden vergemakkelijkt.

Bronnen: Current Biology, EurekAlert!

Beeld: hersenscan uit het lab van Jack Gallant