Deze superman onder de virussen heeft een omhulsel zoals nog nooit eerder gezien in de natuur. Door het na te bootsen kunnen we oersterke materialen maken.

In Yellowstone National Park (VS) leeft een virus. En niet zomaar een virus. Deze soort – met de lange naam Acidianus hospitalis Filamenteus Virus 1 – is de superman onder de virussen. Hij gedijt bijzonder goed onder extreme omstandigheden, zoals in hete en zure geisers, waar vlees en bot zullen verschroeien en verteren. Maar hoe dan? Een internationaal team van biologen (waaronder een Nederlander) ontdekte zijn geheim.

Hoefijzervorm

De onderzoekers legden het virus onder de Titan Krios-elektronenmicroscoop van de University of Virginia (VS). Deze microscoop is zo gevoelig dat hij zich ondergronds bevindt, om tegen de minste trillingen te beschermen.

Haarscherpe 3D-plaatjes van Acidianus lieten gedetailleerd de opbouw van het omhulsel, de envelop, zien. Het onderzoeksteam was verrast door de rangschikking van de membraanmoleculen; deze lagen in de vorm van hoefijzers. Dat is uniek in de natuur. Het verklaart waarom de envelop, ondanks dat het tweemaal zo dun is als andere (cel)membranen, een stuk sterker is.

Duurzaam materiaal

Niet alleen is nu het geheim van het onverwoestbare virus ontmaskerd, ook kan de bijzondere structuur van de virusenvelop proberen te worden nagemaakt, stellen de onderzoekers. De toepassingen zijn dan eindeloos. Denk bijvoorbeeld aan bouwmaterialen en kleding die extreem duurzaam zijn en tegen vocht, zuur en hitte kunnen.

Maar de structuur kan ook worden toegepast in geneesmiddelen, bijvoorbeeld als omhulsel van nanomedicijnen. Een oersterke coating beschermt dan de nanodeeltjes tegen afbraak van het lichaam en levert ze precies af waar het nodig is. Kortom: het lijkt erop dat virussen ons nog veel kunnen leren!

Bronnen: eLIFE, University of Virginia via Phys.org

Beeld: Peter Kasson et al, Model for a novel membrane envelope in a filamentous hyperthermophilic virus, eLife (2017)

Lees ook: Retrovirus is ‘bijna half miljard jaar oud’

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Bestel dan hier ons nieuwste nummer (geen verzendkosten). Abonnee worden? Dat kan hier!