Glinsterende oorwormvleugels stelen de show

kijkmagazine

17 november 2018 13:00

Oorwormen mogen dan niet zo geliefd zijn, de kleine, wriemelende beestjes hebben een stel glinsterende vleugels waar je u tegen zegt.

Met hun langgerekte, wriemelende lijfjes en scherpe ‘scharen’ zijn oorwormen, of oorkruipers, verre van knuffelbaar. Net als veel andere insecten zijn de meeste mensen ze liever kwijt dan rijk. En deze beestjes misschien al helemaal, want hoewel de meeste van ons weten dat oorkruipers niet echt in je oor kruipen, blijft het toch wel een heel onprettig idee.

Een slechte reputatie hebben ze dus zeker, maar niet helemaal terecht. Ze hebben namelijk een onwaarschijnlijk mooi stel vleugels dat ze als ware origami-meesters uitklappen en opvouwen.

Lees ook: Insectenvleugels mooier dan gedacht

Deze ‘gewone oorworm’ (Forficula auricularia) is klaar voor de strijd. Bron: Wikimedia CC

Kleine kruiper

Oorwormen hebben een slechte naam, letterlijk, want ten eerste zijn het geen wormen en ten tweede is het natuurlijk volslagen onzin dat de beestjes je gehoorgang binnen wriemelen en daar een nestje bouwen.

De wetenschappelijke naam is wat dat betreft een stuk beter. De meer dan 2000 soorten oorwormen zijn onderdeel van de orde Dermaptera, wat letterlijk ‘huidvleugels’ betekent. En hoewel dat het imago niet per se bevordert, benadrukt het een bijzondere (en echte) feature van de beestjes – hun flinterdunne vleugels.

Vleugelpakketjes

De glinsterende vleugels zijn een stel van de mooiste uit het dierenrijk. Heel vaak zie je ze niet; oorwormen brengen hun leven laag bij de grond door en gebruiken hun vleugeltjes zelden. Als een oorworm het luchtruim kiest, vouwen de flinterdunne flappers uit tot meer dan tien keer hun grootte – stevig opgevouwen vleugelpakketjes dus.

Het is dan ook niet gek dat het niet alleen de regenboogkleurige glinstering van de vleugeltjes is die biologen en zelfs technici verwonderen. Helemaal indrukwekkend is dat de vleugels uitvouwen en de vleugelvorm behouden – en andersom – zonder dat daar direct spieren aan te pas komen.

Origami

Eerder dit jaar vogelden onderzoekers uit hoe de kleine kruipers dat precies voor elkaar krijgen. De regels van de gewone huis-tuin-en-keuken origami verklaarden de knappe vouwing niet. In plaats daarvan zou er sprake zijn van twee stevige, stabiele toestanden – te vergelijken met een klaparmband die recht is of rond om je pols.

We begrijpen dat de oorworm niet meteen stijgt in de rang naar lievelingsbeest, maar je moet toegeven, de glinsterende vleugeltjes zijn niet niks.

Bronnen: National Geographic, Science

Beeld: National Geographic

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Bestel dan hier ons nieuwste nummer. Abonnee worden? Dat kan hier!