Mannelijke parkieten die een puzzeldoosje met voedsel wisten te openen, leken voor vrouwtjes plots een stuk aantrekkelijker te worden.

Om de kans op overleven te vergroten, en een reeks gezond kroost op de wereld te zetten, proberen vrouwtjesdieren – of dat nou muizen, apen of vogels zijn – de allerbeste partners te kiezen. Dat ook intelligentie een begeerlijke eigenschap is, klinkt logisch, maar blijkt lastig te bewijzen.

Gedragsbiologen van het Chinees Zoölogisch Instituut en de Universiteit Leiden hebben daarin mogelijk een volgende stap gezet. In hun onderzoek lieten ze zien dat vrouwtjes parkieten, partners die ze eerder afwezen, een stuk aantrekkelijker leken te vinden wanneer ze hen slim gedrag zagen vertonen. Een aanwijzing voor een voorkeur voor slimme partners, meent het team, dat het onderzoek onlangs publiceerde in Science.

Lees ook: Deze soort bestaat uit drie soorten

Slimmeriken

Het hebben van een slimme partner heeft zo zijn voordelen. Bij veel soorten worden de slimmeriken gemiddeld ouder en zijn ze vaak vruchtbaarder dan minder intelligente soortgenoten. De theorie dat slimme dieren zich vaker voortplanten, de eigenschap doorgeven en zo bijgedragen hebben aan de evolutie van intelligentie (lees: cognitie), heerst dan ook al sinds de tijd van evolutiebioloog Charles Darwin. Maar of bollebozen ook seksueel aantrekkelijker zijn, is volgens het team gedragsbiologen amper direct onderzocht.

Puzzelen

Om te achterhalen of er echt een voorkeur is voor slimme partners, keken de onderzoekers naar het gedrag van grasparkieten (Melopsittacus undulatus). De vrouwtjes ondergingen een voorkeurstest waarbij ze zelf kozen met welke van twee mannetjes ze het meeste tijd doorbrachten. Hoe meer tijd, hoe groter de voorkeur voor dat specifieke mannetje.

De parkietjes die tijdens de test het minst gekozen werden, en dus initieel niet de voorkeur kregen, werden vervolgens getraind om twee, met voedsel gevulde puzzeldoosjes te openen. Eenmaal de training voltooid, konden zowel de getrainde als de ongetrainde mannetjes de poging wagen om – onder zicht van de vrouwelijke parkieten – de puzzeldoosjes te openen.

Toen de vrouwtjes na het observeren opnieuw tussen de mannetjes kozen, bleek dat ze nu over het algemeen meer tijd met de mannetjes doorbrachten die de doosjes openden; de mannetjes die in eerste instantie niet de voorkeur kregen. Controle-experimenten lieten zien dat deze veranderde voorkeur kwam doordat de ene man, maar niet de andere, toegang had tot voedsel. Bij wel of niet getrainde vrouwtjes verschoof de voorkeur niet, waardoor het volgens de onderzoekers wijst op een seksueel en niet een sociaal effect.

Interpretatie

Hoewel veelbelovend, zijn de resultaten niet helemaal sluitend, menen ook de onderzoekers zelf. Interpretatie is namelijk lastig, want dachten de vrouwtjes misschien dat mannetjes die puzzels konden openen, omdat ze sterker waren? Of veranderde de training het gedrag van de mannetjes?

Vervolgonderzoek zal dan ook komen. Maar ondanks de openstaande vragen, menen de onderzoekers dat het een belangrijke stap was richting het uitpluizen van de rol van partnerkeuze bij de evolutie van intelligentie.

Bronnen: Science, Universiteit Leiden, EurekAlert!

Beeld: MSeses/Wikimedia CC 3.0

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Bestel dan hier ons nieuwste nummer. Abonnee worden? Dat kan hier!