Het beste wetenschapsnieuws van deze week

KIJK-redactie

21 juni 2024 17:00

Artistieke impressie, zwart gat in het sterrenstelsel SDSS1335+0728 licht op.

Artistieke impressie: het sterrenstelsel SDSS1335+0728 licht op. Beeld: ESO/M. Kornmesser.

In deze rubriek tipt de redactie elke week wat de beste of interessantste artikelen op de website waren. Deze keer: nieuwe dinosoort, oudste wijn ooit gevonden, en zwart gat wordt wakker.

Nieuw ontdekte dinosoort Lokiceratops had reusachtige hoorns

Artistieke impressie van Lokiceratops
Artistieke impressie van Lokiceratops. Beeld: Andrey Atuchin for the Museum of Evolution in Maribo, Denmark.

Noem eens enkele dinosaurussoorten. Grote kans dat je naast de T-rex ook de Triceratops noemt. Met zijn imposante nekschild en vlijmscherpe hoorns spreekt hij tot de verbeelding. Maar de Triceratops was eigenlijk maar een kleintje vergelijken met de nieuw ontdekte gehoornde dinosaurus Lokiceratops.

Oudste wijn ooit gevonden in 2000 jaar oude Romeinse tombe

Urn met de oudste wijn
De urn waarin de oudste wijn in vloeibare vorm ooit is gevonden. Beeld: Juan Manuel Román.

In 2019 stuitte een Spaanse familie tijdens werkzaamheden aan hun huis op een 2000 jaar oude tombe. In het mausoleum vonden archeologen onder andere een urn met een vloeistof erin. Chemische analyse laat nu zien dat die vloeistof een witte wijn was. Dat maakt het de oudste vloeibare wijn ooit gevonden.

In de urn zaten ook resten van een gecremeerde man…

Wetenschappers zien mogelijk voor het eerst zwart gat ‘wakker worden’

Artistieke impressie, zwart gat in het sterrenstelsel SDSS1335+0728 licht op.
Artistieke impressie: het sterrenstelsel SDSS1335+0728 licht op. Beeld: ESO/M. Kornmesser.

Bijna elk sterrenstelsel heeft een superzwaar zwart gat in zijn centrum. In veel gevallen zijn die erg rustig, ze slurpen geen nieuw materiaal naar binnen en zenden daardoor weinig straling en licht uit. Dat geldt bijvoorbeeld ook voor Sagittarius A* in het midden van ons Melkwegstelsel.

Maar op 300 miljoen lichtjaar afstand, in het sterrenbeeld Maagd, gebeurt nu iets opmerkelijks. Sterrenstelsel SDSS 1335+0728, voorheen niet erg bijzonder, wordt sinds 2019 opeens steeds helderder. En dat wordt hij nu nog steeds. Volgens een internationale groep astronomen komt dat doordat het zwarte gat in het midden van SDSS 1335+0728 ‘wakker wordt’, iets wat nog nooit eerder is gezien.

Lees meer

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!