Het beste wetenschapsnieuws van deze week

KIJK-redactie

05 juli 2024 17:00

Artistieke impressie van Gaiasia jennyae

Artistieke impressie van Gaiasia jennyae. Beeld: Gabriel Lio.

In deze rubriek tipt de redactie elke week wat de beste of interessantste artikelen op de website waren. Deze keer: kanker vernietigt zichzelf, mieren amputeren poten, en het toproofdier voor de dino’s.

Nieuwe slimme kankertherapie: tumor vernietigt zichzelf

illustratie van tumor en dna
Beeld: CIPhotos/iStock/Getty Images.

Ken je het elektronische spelletje Whack-a-mole? De bedoeling is dat je zo snel mogelijk met een hamer de opgedoken ‘mol’ op het speelbord op zijn kop slaat. Het behandelen van kanker lijkt daar wel een beetje op. De tumor wordt vaak razendsnel resistent tegen een medicijn, en je weet nooit wat voor soort weerstand zal opduiken. Daardoor ‘slaat’ de arts continu achter de feiten aan.

Maar wetenschappers van de Pennsylvia State University hebben nu een nieuwe methode ontwikkelt – gepubliceerd in Nature Biotechnology – waarbij de hele tumor zichzelf ten gronde richt doordat de onderzoekers zelf de ‘mol’ kiezen die opduikt.

Dat werkt zo

Mieren amputeren elkaars poten bij verwondingen en infecties

Een mier amputeert de gewonde poot van een soortgenoot.
Een mier amputeert de gewonde poot van een soortgenoot. Beeld: Bart Zijlstra.

Mieren zijn erg georganiseerde, slimme en fascinerende dieren. Ze hebben hun eigen regels, rangorde en taken. En bij die taken hoort ook elkaar helpen. In een nieuw onderzoek blijkt hoe ver ze daarin gaan. Zo doen ze aan wondverzorging en amputeren ze een poot wanneer deze flink is geïnfecteerd, zo schrijven biologen van onder meer de Universiteit van Lausanne in Current Biology.

Helpt dat ook echt?

Groot salamanderachtig wezen was het toproofdier vóór de dino’s

Artistieke impressie van Gaiasia jennyae
Artistieke impressie van Gaiasia jennyae. Beeld: Gabriel Lio.

Zo’n 40 miljoen jaar voordat de eerste dinosauriërs over de aarde stampten, loerde er een meedogenloos roofdier in de moerassige wateren van het hedendaagse Namibië. Alleen zijn schedel was al langer dan 60 centimeter. Hij lag op de loer met zijn kaken wijd open, klaar om ze vast te klemmen in iedere ongelukkige prooi die langs zwom.

Maak kennis met Gaiasia jennyae: een salamanderachtig moeraswezen met een kop die een beetje de vorm heeft van een toiletbril. Een internationale groep paleontologen beschrijft het recent ontdekte fossiel in Nature.

Meer over dit roofdier

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!