Onze trouwste viervoeter ruikt je emoties en neemt deze ook over, suggereert nieuw onderzoek.
Is het baasje blij, dan kwispelt de hond met zijn staart. Is het baasje angstig, dan kruipt ook de hond het liefst weg in een hoekje. De meeste hondeneigenaren beweren dat hun harige vriend hun emoties perfect aanvoelt en zelfs overneemt. Een studie van de Universiteit van Napels Federico II lijkt uit te wijzen dat daar inderdaad een kern van waarheid in zit.
Zweet verzameld
Eerdere onderzoeken toonden al aan dat honden menselijke emoties kunnen zien en horen. Maar de rol van het reuksysteem was tot nu toe het ondergeschoven kindje in onderzoek naar de interactie tussen mensen en hun trouwe viervoeter. Waarschijnlijk omdat mensen vooral visueel zijn ingesteld. De huidige onderzoekers besloten te testen of het beste zintuig van de hond, de neus, in staat is menselijke gevoelens te ruiken.
Een aantal mannelijke vrijwilligers werd gevraagd een vrolijke film (Jungle Book) dan wel een enge film (The Shining) te kijken. Tijdens de blije en bange momenten in de film werd het zweet onder de oksels verzameld. Deze monsters werden in geurverspreiders gestopt.
‘Blije’ geur en ‘angstige’ geur
Aan het experiment dat volgde deden veertig honden (golden retrievers en labradors), hun eigenaren en een zelfde aantal vreemden mee. Een hond werd samen met zijn baasje, een vreemde en een geurverspreider in een kamer geplaatst. Daarna werd het gedrag van de hond beoordeeld op drie typen: benadering, interactie en staren. Ook werd de hartslag van de hond gemonitord.
Wat bleek? Wanneer een ‘blije’ zweetgeur werd verspreid, was er maar weinig benadering en interactie met het baasje, maar des te meer met de vreemde in de kamer. Ook bleef de hartslag van de hond rustig. Maar hing er een angstzweetlucht in de kamer, dan kwam de hond gestrest over. Hij leek troost te zoeken bij het baasje en staarde slechts behoedzaam naar de vreemde. Ook was zijn hartslag beduidend hoger dan in de ‘blije’ en neutrale situatie.
Chemosignalen
Ieder mens en dier verspreidt zijn emoties via ‘chemosignalen’, dat zijn stofjes die we aanmaken bij een bepaalde gemoedstoestand. Bij de mens worden deze verspreid via het zweet. Dit onderzoek lijkt aan te tonen dat honden deze chemosignalen perfect kunnen ruiken. Sterker nog, ze gedragen zich zelfs naar de gevoelens van hun baasje.
“Het verbaast mij niets dat de onderzoekers dit gevonden hebben”, zegt gedragsbioloog Claudia Vinke (Universiteit Utrecht). “We komen veel van dit soort gevallen tegen in onze Gedragskliniek voor Dieren. Het probleem is daar wel dat je het gedrag van de hond en de invloed van de baas daarop minder goed kan loskoppelen dan in een experiment zoals deze. Hier lijkt het erop dat die invloed zo miniem mogelijk is gehouden.”
Domesticatie-effect?
De vraag is nu of deze manier van communiceren tussen mens en hond altijd al bestond of dat deze is ontstaan door duizenden jaren van interactie tussen beiden. “Ik denk niet dat het per se om een domesticatie-effect hoeft te gaan, want er zijn naar ik vermoed ook diersoorten die niet gedomesticeerd zijn en het ook kunnen”, stelt Vinke. “Het is evolutionair natuurlijk best relevant en soms zelfs van levensbelang als de emoties van andere dieren zijn te lezen en hierop gereageerd kan worden.”
“Mogelijk kan de hond het wel beter dan menig ander dier”, vervolgt Vink. “De hond kijkt veel naar mensen en is erg gericht op zijn baas waar hij een goede band mee heeft. Zowel kunstmatige selectie (selectief fokken van mensgerichte eigenschappen) als natuurlijke selectie (de hond die tijdens de jacht niet op tijd reageerde op een handsignaal van de baas wordt sneller slachtoffer van het te bejagen dier en komt zodoende niet tot nakomelingen) kan een rol hebben gespeeld. Al bij al is de hond een heel mooi model om dit allemaal te onderzoeken.”
Het zal het baasje van Max niets uitmaken. Zolang hij en zijn hond maar samen kunnen lachen en huilen!
Bronnen: Animal Cognition, New Scientist, Daily Mail
Beeld: latteda via Flickr
Lees ook:
Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Bestel dan hier ons nieuwste nummer. Abonnee worden? Dat kan hier!