Nolke Bergstra mailt: “Als materie onder invloed van zwaartekracht in een zwart gat helemaal wordt samengeperst tot een klein propje, zet materie die los rondzweeft in de ruimte, waar de zwaartekracht geen invloed heeft, dan ook uit ten opzichte van hoe wij hem op aarde waarnemen? Is bijvoorbeeld een pen in een ruimteschip groter dan diezelfde pen op aarde?”

Allereerst: massa wordt in het centrum van een zwart gat inderdaad samengedrukt tot één punt, de zogenoemde singulariteit. Buiten dat ene punt zit het echter anders. Daar heb je te maken met het feit dat het onderste deel van een object zich dichter bij de singulariteit bevindt dan het bovenste, en daardoor een grotere zwaartekracht ondervindt. Dit heeft tot gevolg dat zo’n object wordt uitgerekt. (Tegelijkertijd wordt zo’n voorwerp in de breedte een klein beetje samengedrukt.)

Zo’n zelfde uitrek-en-samendrukeffect zou je bij de aarde ook verwachten, maar daar is de zwaartekracht zoveel kleiner dat je er niets van merkt; de krachten die de atomen en moleculen bij elkaar houden, zijn veel groter dan de verschillen in zwaartekracht. Waar je verder nog aan kunt denken, is een pen die op het oppervlak van de aarde ligt. Hij zal daar tegenaan gedrukt worden. Maar ook dat vervormt een vast, niet-elastisch voorwerp als een pen niet merkbaar.

Oftewel: een pen in de singulariteit van een zwart gat is superklein, een pen in de buurt van die singulariteit is juist groter dan diezelfde pen op aarde, en een pen op aarde is even groot als een pen in de ruimte, ver van zwaartekracht opwekkende planeten, sterren, enzovoort.

Ook een vraag voor de rubriek ‘KIJK antwoordt’? Mail hem naar info@kijkmagazine.nl!