Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!
De recent gemeten Martiaanse bevingen waren meer dan vijfmaal sterker dan de vorige recordhouder. En we hadden ze bíjna gemist.
Afgelopen 18 september vierde NASA’s Marslander InSight zijn 1000e Martiaanse dag, ofwel sol, op de rode planeet. Blijdschap bij Marsonderzoekers: het jubileum werd namelijk extra bijzonder dankzij de meting van een van de krachtigste en langste Marsbevingen tot nu toe. Met een duur van anderhalf uur en een 4,2 op de schaal van Richter was de beving vijfmaal sterker dan de vorige krachtigste trilling die de robotlander er mat.
Lees ook:
Interieur
Het speuren naar dit soort Martiaanse ‘aardbevingen’ is een van de redenen dat InSight op de rode planeet is. Aan de hand van de trillingen hoopt men het interieur van Mars in beeld te brengen. En dat zou ons weer meer kunnen leren over hoe andere rotsachtige werelden, zoals onze eigen aarde en maan, ooit zijn gevormd.
Trillingen
De nieuwe beving is de derde krachtige die InSight afgelopen maand waarnam. Op 25 augustus mat de seismometer van de lander er ook twee: een van 4,1 en een van 4,2 op de schaal van Richter. De exacte oorsprong van beide bevingen is nog niet duidelijk. Men vermoedt dat de eerste op 925 km en de tweede op zo’n 8500 km van de lander plaatsvonden. Details over de laatste beving zijn er nog niet.
De vorige krachtigste beving was een met een magnitude van 3,7. Die mat InSight in 2019 en kwam uit Cerberus Fossae, breuken in het Cerberus-gebied op zo’n 1600 km van de lander. In die regio werden alle bevingen tot toen toe gemeten.
Afstoffen
Overigens hadden we de bevingen bijna gemist. Eerder dit jaar, toen de elliptische van Mars de rode planeet verder van de zon bracht, daalde de temperatuur er. Hierom moest InSight zijn interne verwarming aanboren om warm te blijven. En dat kost energie. En hoewel de lander zonnepanelen heeft, kwam er relatief weinig energie binnen door de stof die zich op de panelen had opgehoopt. Een van de manieren om de waardevolle energie te besparen, was door een aantal instrumenten, waaronder de seismometer, uit te zetten.
Gelukkig kwam het niet zover. Het NASA-team besloot in plaats daarvan InSight’s robotarm te gebruiken om wat zand langs de zonnepanelen te laten vallen. De planeetonderzoekers hoopten de wind de zandkorrels over de zonnepanelen zou voeren, en wat daarmee wat van het stof zou oppikken. Dat lukte, en dus kon de seismometer aanblijven om de Marsbevingen te meten.
Meevaller
De meting is een meevaller. Begin dit jaar kreeg InSight namelijk nog een zware dobber te verduren. Een van de doelen van de lander was dieper in de Marsbodem graven dan voorgaande robots. Maar na twee jaar geploeter, lukte het niet om zijn warmtesonde in de Marskorst in te graven.
De NASA gooide de handdoek in de ring, maar schakelde InSight (gelukkig) niet uit. De andere instrumenten, zoals de seismometer, zouden immers nog interessante waarnemingen kunnen doen. En zo bleek dus. De ruimtevaartorganisatie houdt de lander tot minstens eind 2022 in bedrijf.
Bronnen: NASA Jet Propulsion Laboratory (JPL), IFLScience
Beeld: NASA/JPL-Caltech, IPGP/Nicolas Sarter