De langverwachte Avengers: Endgame draait sinds deze week in de bioscopen – een jaar nadat de spectaculaire superheldenfilm Avengers: Infinity War in première ging. KIJK dook in de wetenschap achter Iron Man, een van de hoofdpersonen. Want waar haalt zijn slimme pak zijn energie vandaan?

Tony Stark, alias Iron Man, is een van de Marvel-superhelden die het volledig zonder bovennatuurlijke krachten moeten stellen. Slimme technologie, daar moet Stark het van hebben. Wat heet: zonder technologie had hij aan het begin van de eerste Iron Man-film al het loodje gelegd. Daarin bouwt hij namelijk een energieopwekkend apparaatje, de Arc Reactor, dat voorkomt dat een granaatscherf zich in zijn hart boort. Bovendien haalt het pak waarmee Iron Man in het rond vliegt zijn energie uit deze mini-reactor.

Palladiumreactor

Hoe zou die dan moeten werken? Dat leggen de strips en de films niet uit, maar technisch scheikundige Ryan Carlyle deed een dappere poging om een ontwerp te bedenken dat klopt met alles wat we wél weten van de reactor. Zijn suggestie: het apparaatje – althans, de versie die hij bouwt in Iron Man 1 – bestaat uit een kern van palladium-107. Dat is een variant van het element palladium die langzaam in zilver verandert door elektronen uit te stralen. Daaromheen zit dan een ring gevuld met palladium-103, dat juist elektronen absorbeert en daarbij in het element rhodium verandert. En die uitwisseling van elektronen “levert een elektrische cel op die enorme voltages en stroomsterktes kan genereren”, aldus Carlyle.

Dat verklaart meteen wat er gebeurt in Iron Man 2. Daarin wordt Stark vergiftigd door zijn oorspronkelijke Arc Reactor, waarbij blauwe lijnen op zijn borst verschijnen die het gevolg zouden zijn van palladiumvergiftiging. Bijna goed, zegt Carlyle: het is niet het palladium zélf dat Starks gezondheid bedreigt, maar het zilver dat eruit ontstaat. Daarvan is bekend dat het de huid blauw kan doen kleuren. Bovendien ontstaat er zoals gezegd ook rhodium, een element dat zo zeldzaam is dat we nauwelijks weten wat voor effect het heeft op het menselijk lichaam.

Geen wonder dus dat Stark in Iron Man 2 overstapt op een andere stof dan palladium (een geheel nieuw element, naar het schijnt, waar verder weinig over bekend is). Desondanks zouden wij Carlyle graag zien proberen om een echte versie van de Arc Reactor te bouwen. Toegegeven, de kans op succes zal niet heel groot zijn; het is één ding om te speculeren over een apparaatje waarin palladiumatomen elektronen uitwisselen, en een ander om het in elkaar te zetten. Kijk bijvoorbeeld naar kernfusiereactors: die werden bedacht in de jaren veertig, maar we wachten nog steeds op een exemplaar dat daadwerkelijk netto energie opwekt. Maar aangezien Carlyle zijn palladiumreactortje waarschijnlijk niet in zijn borstkas zal plaatsen, hoeven dat zilver en dat rhodium in elk geval geen showstoppers te zijn.

Dit is een voorbeeld uit het kaderverhaal ‘Superheldenscience’ te vinden in KIJK 5/2018 waarin je nog meer superhelden vindt.

Tekst: Jean-Paul Keulen

Beeld: Marvel Studio’s

Heb jij de KIJK Hoogvliegers al? Deze special staat boordevol spannende verhalen uit de luchtvaart. Bestel hem hier voor slechts €4,95 (tijdelijke aanbieding)!