Astronomen denken de eerste maan buiten ons zonnestelsel te hebben ontdekt, in een baan rond een planeet 8000 lichtjaar van ons vandaan.

Op het moment van schrijven is het bestaan van 3852 exoplaneten bevestigd. Exoplaneten genoeg dus. Maar hoe zit het eigenlijk met exomanen – de natuurlijke satellieten die in een baan om de exoplaneten heen bewegen? Bestaan die ook? Lange tijd was dat onzeker, maar sterrenkundigen David Kipping en Alex Teachey van Columbia University in New York denken nu de eerste maan buiten ons eigen zonnestelsel op het spoor te zijn.

Lees ook: Atmosfeer van hete exoplaneet bevat ijzer en titanium

Kepler-1625b

De exomaan zou zich in een baan bevinden rond gasplaneet Kepler-1625b op een afstand van 8000 lichtjaar van de aarde. Deze exoplaneet – die een paar keer de massa van gasreus Jupiter heeft – is in 2016 ontdekt door ruimtesonde Kepler middels de transit-methode.

Een planeet die voor zijn moederster schuift (een transit genaamd), veroorzaakt om de zoveel tijd een dip in helderheid en wanneer Kepler lang genoeg een ster in de gaten houdt, detecteert hij die.

Tijdens die transits of overgangen nam Kepler tot drie keer toe nog een tweede helderheidsdipje waar, mogelijk veroorzaakt door een maan. In oktober 2017 is een vierde overgang waargenomen met de nauwkeurigere ruimtetelescoop Hubble, waarbij duidelijk een tweede kleine helderheidsdip zichtbaar was.

Bovendien vond deze overgang ruim een uur eerder plaats dan voorspeld. Dat kan worden verklaard door de aanwezigheid van een maan waarvan de zwaartekracht planeet Kepler-1625b een beetje laat schommelen, waardoor zijn baan verandert.

Ruis?

Daarom denken Kipping en Teachey aan een exomaan. Volgens de sterrenkundigen zou hij de grootte en de straal van Neptunus hebben. Toch houden de heren nog een slag om de arm. Meer data moeten uitwijzen of het hier daadwerkelijk om een exomaan gaat.

Ook astronoom Ignas Snellen (niet betrokken bij de studie) van de Universiteit Leiden is nog niet overtuigd. “Het signaal is maar net groot genoeg om het van ruis te onderscheiden. De onderzoekers weten dit, en stellen zelf ook voor om meer waarnemingen te nemen, vooral omdat je nu een voorspelling kunt doen over hoe het signaal er een volgende keer uit moet zien.”

Voor Kipping en Teachey is het nu wachten tot mei 2019; dan vindt er een nieuwe planeetovergang plaats die de astronomen opnieuw willen bestuderen met de Hubbletelescoop.

Bronnen: Science Advances, The Guardian, De Volkskrant

Beeld: Artist impression door Dan Durda/Science

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Bestel dan hier ons nieuwste nummer. Abonnee worden? Dat kan hier!