Kan planeet zonder ster toch leven bevatten?

kijkmagazine

17 februari 2011 16:00

Als een planeet eenzaam door het koude, duistere heelal reist, zou je er geen leven verwachten. Toch is dit een mogelijkheid, stellen Amerikaanse astronomen.

Volgens computersimulaties zijn er heel wat van: rogue planets, oftewel planeten die door de zwaartekracht van een van hun grote broers uit hun zonnestelsel zijn gelanceerd. Deze beschrijven dus geen baan meer rond een ster, maar vliegen onverwarmd en onverlicht door het heelal. Bepaald geen ideale omstandigheden voor het ontstaan of in stand houden van leven, zou je denken. Maar dat valt mee, als we een nieuw artikel mogen geloven van Dorian Abbot en Eric Switzer, twee sterrenkundigen verbonden aan de Universiteit van Chicago.

Abbot en Switzer berekenden namelijk dat een rogue planet die minimaal 3,5 keer zo zwaar is als de aarde, maar voor de rest vergelijkbaar is met onze wereld, vloeibaar water – en dus leven – zou kunnen bevatten. Dat water zou zich dan onder een laag ijs bevinden, maar zelf niet bevriezen dankzij de warmte afkomstig uit het binnenste van de planeet. Gaan de onderzoekers uit van een rogue planet die tien keer zoveel water bevat als de aarde, dan zou die zelfs bij een massa van slechts 0,3 keer die van de aarde al vloeibaar water kunnen bevatten.

De naam die de onderzoekers aan dit soort planeten hebben gegeven: Steppenwolfplaneten. Want, zo schrijven ze in voor een wetenschappelijk artikel ongewoon dichterlijke bewoordingen: “Leven dat zou ontstaan in een dergelijke vreemde omgeving, zou bestaan als een eenzame wolf die over de galactische steppe wandelt.”

Mochten Steppenwolfplaneten inderdaad bestaan, zo speculeren Abbot en Switzer, dan zou ze weleens het dichtstbijzijnde voorbeeld van leven buiten ons eigen zonnestelsel kunnen zijn. En wie weet heeft een dergelijke planeet ook ooit het leven op aarde gezaaid, stellen de sterrenkundigen.

Jammer is alleen dat een dergelijke planeet-zonder-ster bijzonder moeilijk is waar te nemen. Tot nu toe hebben we verreweg de meeste planeten buiten ons zonnestelsel gevonden doordat ze met hun zwaartekracht invloed uitoefenen op de ster waar ze omheen bewegen, of doordat ze licht van die ster blokkeren. Van beide mogelijkheden is bij een rogue planet natuurlijk geen sprake. Daarom moeten we infraroodstraling uitgezonden door de planeet zelf zien te vinden, iets wat met de huidige techniek alleen kans van slagen heeft voor afstanden tot duizend keer de afstand aarde-zon. En helaas: de kans dat we zo dicht bij de aarde een Steppenwolfplaneet aantreffen, is volgens de onderzoekers bijzonder klein.

Bronnen: ArXiv.org, ScienceNOW

Beeld: M. Brown/ESA/NASA