Kikker meet waar rivaal is

KIJK-redactie

19 juli 2014 13:00

Kikkers wegen informatiestromen af om in te schatten hoe ze moeten reageren op rivalen. Dit ontdekte de Leidse bioloog Wouter Halfwerk.

Het was al langer bekend dat kikkers tijdverschillen tussen verschillende communicatiesignalen kunnen waarnemen, alleen wist men niet waarom. Nieuw onderzoek van de Leidse bioloog Wouter Halfwerk en zijn collega’s uit de Verenigde staten en Panama wijst uit dat ze dit doen om de afstand tot rivalen te meten. Dit doen ze op een vergelijkbare manier zoals wij mensen de afstand tot bliksem inschatten.

Kikkers zijn traceerbaar door hun gekwaak en door de rimpelingen van het wateroppervlak die ze door hun bewegingen veroorzaken. Het geluidssignaal komt vrijwel direct aan bij andere kikkers, maar de snelheid van een watergolf in een poel is zo’n duizend maal lager dan de geluidsgolf. Door het verschil af te wegen, weten de kikkers ongeveer waar hun soortgenoten zitten en of er gevaar dreigt.

Waterrimpelingen

De onderzoekers zijn tot deze ontdekking gekomen door een aantal experimenten uit te voeren. Zo speelden ze kikkergeluiden af en manipuleerden ze waterrimpelingen. Wat bleek? Kikkers reageerden zwakker op de rivaal als de rimpelingen werden vertraagd. Maar ze reageerden niet anders op een aanpassing van het geluidsniveau.

“Dit experiment geeft dus aan dat kikkers het verschil in aankomsttijd tussen twee communicatiesignalen waarnemen en dat ze hiermee hun reactie bepalen: de rivaal kan worden genegeerd of moet worden verjaagd”, vertelt Halfwerk aan Universiteit Leiden. “Ons onderzoek toont aan hoe belangrijk het ook voor dieren is om informatie uit verschillende bronnen met elkaar te vergelijken.”

Bronnen: Current Biology,  Universiteit Leiden

Tekst: Tom Gerrits

Beeld: Universiteit Leiden