Onze cultuur ontwikkelt zich vlotter door onze sociale vaardigheden. Terwijl kinderen samen een lastige puzzel tackelden, bleven apen zonder succes individueel proberen hun voedselbeloning los te krijgen.

Smartphones, kernfusie en Twilight. Onze kennis en cultuur groeien razendsnel en werken weer nieuwe ontwikkelingen in de hand. Dieren daarentegen blijven hangen op één niveau. Bioloog Lewis Dean van de Universiteit van St Andrews vroeg zich af waarom. Hij ontwikkelde een puzzeldoos om te kijken over welke vaardigheden we beschikken die onze opeenstapeling van groei mogelijk maken. Apen en kinderen werden vervolgens in groepjes voor deze breinbreker gezet.

Stickers, groente en fruit

Deans puzzeldoos had drie moeilijkheidsgraden die van eenvoudig naar lastig moesten worden opgelost. Groepjes 3- en 4-jarige kinderen werden beloond met stickers voor elke juiste oplossing. De apen ontvingen hiervoor wortels, appels en druiven. De eerste beloning zat verstopt achter een deurtje dat opzij kon worden geschoven. Hierbij werden ook direct twee knoppen onthuld die moesten worden ingedrukt om de deur voorbij de tweede sticker of appel te laten schuiven. Een draaiwiel gaf de laatste en grootste beloning prijs.

De apen bleken grote moeite om de verborgen lekkernijen vrij te spelen. Hun aandacht werd vastgehouden doordat zij hun lokprijs konden ruiken, maar het mocht niet baten. Slechts een van de 114 apen kreeg de lekkere druif te pakken; zes apen kregen een appeltje uitgekeerd. De rest bleef hangen op het eerste niveau.

Gelukkig deden de mensenkinderen het veel beter. Vijf van de acht groepen hadden elk minimaal twee deelnemers die de stickers in het derde niveau wisten te bemachtigen.

Niet kijken, maar aanklooien

Waarom waren de apen zo onsuccesvol? Zij concentreerden zich alleen op de puzzel om voedsel voor zichzelf te bemachtigen. Ze keken niet naar elkaar en zelfs als er apen in de groep werden geplaatst die speciaal waren getraind om niveaus vrij te spelen, deden de andere hen niet na. Ze klooiden maar wat aan.

De kinderen zagen de puzzel als een spel. Samen werkten ze aan een oplossing en al spelende leerden ze van elkaar. Bleef een van de kinderen achter, dan kreeg hij instructies van zijn medespelers. Bovendien deelden ze de stickers met elkaar; ze hadden tenslotte allemaal aan de oplossing gewerkt. Deze sociale vaardigheden zorgden ervoor dat niet alleen het derde niveau werd bereikt, maar dat ook anderen dit niveau konden bereiken. Een vaardigheid die apen blijkbaar missen.

Bron: Science         

Beeld: L. G. Dean/Zampol