Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!
Een team paleontologen heeft de schedel van een mini-dino ontdekt in barnsteen, zo klein als een kolibrie.
In het noorden van Myanmar stuitte een groep internationale wetenschappers plots op een prachtig bewaard dinosaurusfossiel in Birmees barnsteen. De kleine, vogelachtige dino raakte zo’n 100 miljoen jaar geleden verstrikt in een klodder hars uit naaldbomen. In het materiaal schuilt de kop van een nieuw ontdekte soort, Oculudentavis khaungraae, de kleinste dinosaurus uit het Krijt.
Lees ook:
Dinokop in beeld
Om de dinosauruskop in detail te bestuderen en te vergelijken met bekende vogelachtige dinosauriërs, analyseerde het team het beestje met een röntgenscans. Zo brachten de wetenschappers een bijzondere samenstelling van elementen van de kop in kaart, die ze beschreven in het wetenschappelijk blad Nature.
Wat als eerst opvalt is het miniatuurformaat van de schedel, namelijk zo’n 12 tot 15 millimeter in lengte, vergelijkbaar met de kop van de kleinst levende vogel op aarde: de bijkolibrie. De oogbeenderen wijzen erop dat het dier waarschijnlijk geen nachtdier was maar, net zoals de meeste moderne vogels, overdag rondscharrelde. Daarnaast beschikte het dier over een rij scherpe tanden. En misschien wel de meest uitzonderlijke eigenschap: de grote oogkassen vertonen veel gelijkenis met moderne hagedissen.
Volwassen?
Volgens de onderzoekers gaat het waarschijnlijk om een volwassen dier. Dit concluderen ze uit de verhouding tussen schedel en oogkas – de oogkas bij jonge dieren is vaak een stuk groter – en vergroeide schedelbotjes.
Maar paleontoloog Dennis Voeten, niet betrokken bij het onderzoek, is nog niet overtuigd. “Het valt me op dat de snavel van het fossiele exemplaar behoorlijk lang is, waardoor de enorme oogkassen in verhouding tot de totale lengte van de schedel niet buitenproportioneel groot lijken.”
Ook is het schedeltje gefixeerd geraakt in het plakkerige hars, waardoor de botjes onmogelijk uiteen konden vallen. Of alle botjes echt vergroeid zijn, is dus de vraag. Kritisch vervolgonderzoek is nodig om uitsluitsel te geven.
Evolutiepuzzel
“Omdat dit fossieltje zo fraai en in 3D bewaard is gebleven, kunnen we het goed gebruiken bij het reconstrueren van de oorsprong van vogelachtige eigenschappen en de uitgestorven diversiteit van dinosauriërs,” zegt Voeten.
Dit soort bijzondere bevindingen zijn dus belangrijke puzzelstukjes om de ontbrekende informatie over het dinotijdperk aan te vullen. Zo weten we nu dat ook vroeg in de evolutie er enorm kleine vogelsoorten hebben geleefd. Volgens Voeten is de zoektocht naar barnsteen uit Myanmar momenteel erg populair onder paleontologen. Het is dus afwachten welke spannende ontdekkingen de toekomst ons brengt.
Bronnen: Nature, EurekAlert!, Dennis Voeten
Beeld: Xing Lida & Li gang