Verwacht wordt dat door het broeikaseffect veel soorten binnen 50 jaar zullen verdwijnen. Maar dat zijn er misschien meer dan gedacht. 

Als we Al Gore’s An inconvenient truth moeten geloven, stevenen we, als we in dit tempo broeikasgassen blijven uitstoten, af op een ramp met mogelijke massa-uitstervingen. Maar hoeveel dieren zullen er worden bedreigd met uitsterving? Wetenschappers van de Universiteiten van Yale en Conneticut voorspellen met een nieuwe aanpak dat klimaatverandering een veel grotere impact heeft op de natuur dan tot nu toe is voorspeld.

Volgens de huidige modellen zal in het jaar 2050 ongeveer 15 tot 37 procent van alle diersoorten zijn uitgestorven. Maar deze modellen kijken alleen naar de effecten op één bepaalde diersoort en houden geen rekening met de interactie tussen diersoorten, bijvoorbeeld tussen roofdier en prooi. Dit zou juist wel moeten worden meegenomen, stellen de Amerikaanse onderzoekers, omdat dier- en plantsoorten elkaar sterk beïnvloeden. Het gaat dan vooral om de soorten die binnen een bepaalde voedselketen vallen.

Minder wolven, minder vegetatie

Om hun punt te ondersteunen, halen de wetenschappers verschillende recente onderzoeken aan. Op het eiland Isle Royale (in Lake Superior, VS) bijvoorbeeld werden de winters strenger, waardoor de populatie wolven afnam. Doordat er minder roofdieren waren, konden de elanden op dat eiland zich rustig voortplanten. Maar meer elanden betekende ook minder vegetatie. Het kan dus zijn dat als een dier aan de top van de voedselketen uitsterft, ook andere dier- en plantensoorten verdwijnen.

Foto: National Park Service

Een ander voorbeeld speelt zich af in Groenland. Toen de toendratemperaturen daar toenamen en er mede daardoor steeds minder muskusossen en kariboes (planteneters) in het gebied voorkwamen, nam de diversiteit van plantensoorten af en werd het ecosysteem instabiel. Ook hier leek het uitsterven van een prominente diersoort door klimaatverandering het ecosysteem te verzwakken.

Foto: Eric Post/Penn State University

Volgens de onderzoekers spelen de interacties tussen de diersoorten dus wel degelijk een rol bij het voorspellen de effecten van klimaatveranderingen op de biodiversiteit, omdat er een soort sneeuwbaleffect ontstaat. Misschien heeft Al Gore het dan toch bij het rechte eind en zullen de gevolgen van het opwarmen van de aarde grotere gevolgen hebben dan we nu denken.

Bronnen: Science, Yale University via EurekAlert!

Beeld: National Park Service