Korte dagen door haperende zeestroom

KIJK-redactie

15 februari 2012 09:00

De westenwinddrift vertraagde en de aarde ging sneller draaien

In november 2009 vlogen twee weken letterlijk voorbij toen een afgeremde zeestroom de aarde sneller deed draaien.

Je kent het wel: sommige dagen duren eindeloos voort, terwijl andere voorbij lijken te vliegen in slechts enkele uurtjes. Toch is die saaie dag op je werk even lang als die fijne dag op vakantie. Het is gewoon een kwestie van gevoel. Maar in november 2009 gold dat niet; toen zorgde een haperende zeestroom ervoor dat de aarde twee weken lang sneller draaide dan gebruikelijk. De dagen en nachten waren daardoor daadwerkelijk korter.

0,1 milliseconde korter

Op 8 november 2009 merkten Stephen Marcus en zijn collega’s van het NASA Jet Propulsion Laboratory en het Institute of Earth Physics op dat de westenwinddrift, een zeestroom rondom Antarctica, plotseling haperde en vertraagde. Volgens de wet van behoud van impulsmoment hebben draaiende voorwerpen (de aarde) de neiging deze beweging vol te houden. Om het verlies van de vertraagde zeestroom te compenseren, ging de aarde dus sneller draaien.

Bijna twee weken lang waren onze dagen en nachten daardoor 0,1 milliseconde korter dan normaal. De aarde kreeg zijn gebruikelijke draaisnelheid en daarmee zijn dagen en nachten terug toen de westenwinddrift op 20 november weer versnelde.

Steeds vaker

Waarom de westenwinddrift haperde, is nog niet bekend. De wetenschappers denken dat dit verschijnsel samenhing met de wind die rond dezelfde tijd rustig aan deed rondom Antarctica, omdat El Niño de luchtstromen verstoorde.

Volgens Marcus is dit de eerste keer dat een plotselinge verandering in een zeestroom groot genoeg is om effect te hebben op de draaisnelheid van de aarde. En het zal niet de laatste keer zijn. Gebeurtenissen als deze zullen met het opwarmen van de aarde steeds vaker voorkomen.

Bronnen: Geophysical Research Letters, New Scientist

Beeld: Gadget_Guru/CC BY 2.0