Bijen kunnen een stuk beter de geur van bloemen onthouden als ze cafeïne nuttigen. De stof komt in kleine hoeveelheden in de nectar van koffieplanten en in die van verschillende citrusplanten voor.

Tijdens een Brits onderzoek werden de insecten in twee groepen verdeeld. De ene helft kreeg ‘gewone’ suikeroplossingen. De andere helft deed zich tegoed aan suikeroplossingen die cafeïne bevatten. Onderzoekers constateerden dat de bijen met het stofje drie maal zo goed de geur van planten onthielden als degenen zonder.

Een beperkte hoeveelheid cafeïne komt de insecten goed van pas. Onderzoeksleider Geraldine Wright van de Britse Newcastle-Universiteit verklaart deze week in het wetenschappelijke tijdschrift Science waarom ze zo’n boost nodig hebben. Ze stelt dat het voor honingbijen moeilijk is de eigenschappen van alle planten te onthouden, omdat ze in een hoog tempo van bloem naar bloem vliegen.

Kenmerkende geur

Bijenexpert Tjeerd van Blacquiere van de Universiteit Wageningen twijfelt over de oorzaak van het gunstige effect dat de cafeïne op het bijengeheugen lijkt te hebben. “In het stuk staat dat de bijen de cafeïne niet konden ruiken, omdat de dosis te laag was. Als dat waar is, is het goed mogelijk dat de insecten door de stof zelf beter presteerden. Het goedje stimuleert sommige hersenfuncties in lage concentraties. Dat is dus een neuro-farmacologisch effect.”

Maar volgens Van Blacquiere kan het ook zo zijn dat de insecten de cafeïne tóch roken, in tegenstelling tot wat de onderzoekers zelf beweren. “En als dat zo is, dan is het mogelijk dat bijen een suikerbron met een kenmerkende geur simpelweg beter onthouden dan eentje zonder geur.”

Bronnen: Science, Universiteit Newcastle via EurekAlert!

Beeld: Geraldine Wright