Deze satelliet moet het noorderlicht namaken

Karlijn Klei

31 oktober 2018 13:01

Noorderlicht

Om de werking van de magnetosfeer beter in kaart te brengen, willen onderzoekers met een satelliet kunstmatige aurora’s gaan maken.

De aarde heeft veel moois. Zonder twijfel zijn de groen-blauwe lichtgordijnen van het noorderlicht daar deel van. Maar het is niet alleen mooi. Aurora’s zoals de borealis en de australis, zijn ook heel bijzonder, en hoe ze precies ontstaan is niet helemaal duidelijk.

Volgens onderzoekers achter de Connection Explorer zouden de natuurlijke lichtshows het een en ander kunnen vertellen over onze atmosfeer en het aardmagnetisch veld. Hoe ze het willen aanpakken? Door met behulp van een satelliet het Noorderlicht na te bootsen.

Lees ook: Filmpje: noorderlicht vanuit het ISS gezien

‘Atmosfeerlagen’

Onze atmosfeer bestaat uit een aantal lagen. In de onderste wonen wij; de troposfeer die van het aardoppervlak tot zo’n 12 kilometer de lucht in loopt. Daarboven bevinden zich de stratosfeer, de mesosfeer, de thermosfeer en exosfeer – de buitenste laag van de dampkring.

Verdeeld over die laatste drie is de ionosfeer – een laag rond de aarde waar deeltjes afkomstig van de zon worden geïoniseerd. Nog verder van het aardoppervlak bevindt zich de magnetosfeer, wat het einde van de invloed van het aardse magnetisch veld inluidt. Het zijn de complexe interacties tussen de straling van de zon, de magnetosfeer en de ionosfeer, die resulteren in het noorder- én zuiderlicht.

Aurora

Dat gebeurt als volgt. Wanneer de zon deeltjes de ruimte in schiet, zoals bij zonnewinden of -vlammen, kunnen die met hoge snelheid tegen onze magnetosfeer botsen. De druk verstoort de magnetosfeer waardoor die in aanraking komt met de ionosfeer. En voilà, delen van de atmosfeer lichten op: er ontstaat een aurora.

Dat het bijzondere licht het resultaat is van dat ‘contact’ tussen magneto- en ionosfeer is duidelijk, wat onderzoekers niet weten is wélk deel van de magnetosfeer met welke deel van de ionosfeer in contact komt. Dat is waar de Connection Explorer, CONNEX, komt kijken.

CONNEX

Het plan is om een satelliet van buiten de magnetosfeer elektronen op de aarde af te laten schieten. Dit werkt in essentie hetzelfde als de deeltjes van de zon, behalve dat we bij CONNEX precies weten wáár ze op de magnetosfeer knallen. Omdat we ook de locatie van de daaruit vloeiende ‘namaak’ aurora weten, kan CONNEX in kaart brengen welke delen van de magnetosfeer met welke delen van de ionosfeer in contact komen.

Maar zo ver is het nog niet. Momenteel zijn de onderzoekers bezig met een onderzoeksvoorstel voor de NASA. Als de ruimtevaartorganisatie ja zegt, zal CONNEX toegevoegd worden aan het onderhand best lange lijstje van door de NASA gefinancierde projecten zoals WISE en TESS.

Bronnen: NASAPopular Mechanics

Beeld: NASA

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Bestel dan hier ons nieuwste nummer. Abonnee worden? Dat kan hier!