Zojuist is de European X-ray Free Electron Laser (XFEL) aangezet, een gigantisch röntgenkanon dat gaat worden gebruikt voor experimenten.  

Vandaag is in Hamburg (Duitsland) de European X-ray Free Electron Laser (XFEL) op groen gezet. Deze röntgeninstallatie schiet maar liefst 27.000 flitsen per seconde, een record. Ook produceert het apparaat straling met een intensiteit die 2,5 keer groter is dan de bestaande lasers. Waarvoor de installatie wordt gebruikt? Onderzoek.

1,7 kilometer tunnel

De installatie werkt als volgt. Door een metaal met ultraviolet laserlicht te beschieten, worden elektronen geproduceerd die vervolgens in een 1,7 kilometer lange tunnel worden versneld. Eenmaal flink op stoom gebracht, reizen de elektronen langs een rij magneten. De magneten, undulatoren, zorgen ervoor dat de elektronen gaan slalommen. Hierdoor produceren ze röntgenstraling.

De elektronen kunnen naar zes verschillende undulatoren worden gebracht, die elk röntgenstraling met een andere golflengte teweegbrengen. Deze straling kan vervolgens worden losgelaten op een materiaal dat op zijn beurt licht uitzendt. De onderzoekers vangen het licht met instrumenten op en weten een röntgenfoto van de atoomstructuur van het materiaal te maken.

Nederland

Klinkt als een duur apparaat en dat is het ook. De laser kostte zo’n 1,2 miljard euro. Gelukkig hoefde Duitsland dit niet in zijn eentje op te hoesten. Het bedrag is betaald door twaalf Europese landen, waar Nederland er overigens niet één van is. Ons kikkerlandje besloot niet mee te werken aan de bouw van de installatie. Moeten we onszelf nu voor de kop slaan?

Bronnen: Gizmodo, Nature, De Ingenieur

Beeld: Heiner Müller-Elsner/European XFEL

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Bestel dan hier ons nieuwste nummer. Abonnee worden? Dat kan hier!