LHC versnelt ‘atomen’ voor de eerste keer

Laurien Onderwater

30 juli 2018 12:59

LHC loodatomen

Een primeurtje voor de deeltjesversneller van CERN: onderzoekers slaagden erin niet subatomaire deeltjes, maar loodatomen te laten versnellen.

Het favoriete maaltje van de deeltjesversneller in Genève mag dan een protonensalade zijn, dat wil nog niet zeggen dat de LHC soms de voorkeur geeft aan iets anders. Loodatomen bijvoorbeeld. En dat is LHC-onderzoekers nu voor het eerst gelukt. Ze injecteerden namelijk loodatomen die een enkel elektron bevatten in de deeltjesversneller.

Lees ook: LHC krijgt flinke upgrade

Gamma Factory

Normaal gesproken worden in de Large Hadron Collider protonen tot bijna de snelheid van het licht versneld, waarna een botsing volgt. Vervolgens onderzoeken wetenschappers wat voor nieuwe, bijzondere deeltjes hieruit voortkomen. Op deze manier is onder meer het beroemde higgsdeeltje ontdekt.

Maar op woensdag 25 juli injecteerden operators voor het eerst niet alleen subatomaire deeltjes, maar ook loodatomen met een enkel elektron in de LHC. Dit was een van de eerste testen voor een nieuw idee, de Gamma Factory, die van de LHC een ‘gammastralingsfabriek’ moet maken die in staat moet zijn om massievere deeltjes te produceren.

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."

Experimenteren

Elk jaar, in de vier weken voorafgaand aan de jaarlijkse winterstop, slaan onderzoekers aan het experimenteren en versnellen ze iets anders dan protonen. Eerder versnelden ze xenon-kernen in de LHC en testten ze andere soorten gedeeltelijk gestripte loodionen in de SPS-versneller. Maar dit jaar hebben onderzoekers een paar dagen besteed aan het testen van iets nieuws – het versnellen van hele atomen.

Het versnellen van de loodatomen met een overblijvend elektron kan een uitdaging zijn vanwege de kwetsbaarheid van deze atomen. Maar de wetenschappers slaagden erin om twee uur lang een stabiele straal met zes atoombundels te houden, totdat ze ervoor kozen om de straal te dumpen. Toch konden de onderzoekers aan de hand van deze test berekenen dat deze straal 40 uur lang in de Large Hadron Collider kon blijven – langer dan ze hadden verwacht.

Nu de natuurkundigen met succes loodatomen hebben versneld, zullen ze verdere experimenten uitvoeren om te ontdekken of de LHC ooit op een dag als gammastralingsfabriek kan worden gebruikt.

Bronnen: CERN, ScienceAlert

Beeld: Maximilien Brice, Julien Ordan/CERN

KIJK 8/2018Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Bestel dan hier ons nieuwste nummer. Abonnee worden? Dat kan hier!