Heeft de maan leefbare periodes gekend?

Laurien Onderwater

25 juli 2018 12:59

maan leefbaar

Nee, er zijn geen tekenen van leven op de maan ontdekt. Toch denken deze twee astrobiologen dat de maan ooit wel leefbaar moet zijn geweest.

De maan is onbewoonbaar en levenloos. Hij heeft een verwaarloosbare atmosfeer, geen vloeibaar water, geen magnetosfeer die het hemellichaam beschermt tegen onder andere kosmische straling, geen bouwstenen voor het leven en ga zo maar door. Toch zijn er twee astrobiologen die nu menen dat de maan vroeger wel bewoonbare periodes kan hebben gehad. Ze publiceerden hun argumentatie onlangs in Astrobiology.

Lees ook: Bodem van Mars bevat organische moleculen

Twee keer leefbaar?

Het idee dat de maan ooit leefbaar had kunnen zijn, is gebaseerd op een reeks ontdekkingen, die laat zien dat de maan niet zo droog is als we dachten. Maar ondanks dat het persbericht de titel ‘Researcher sees possibility of Moon life’ heet, biedt de paper geen bewijs dat er leven op de maan is geweest.

De astrobiologen (een uit Duitsland, een uit Amerika) beargumenteren alleen dat er, gebaseerd op bestaand onderzoek, misschien een periode (of meerdere periodes) in de geschiedenis van de maan is geweest, waarbij de omstandigheden gunstig genoeg waren voor leven.

De onderzoekers wijzen erop dat dankzij zijn actieve vulkanische verleden er misschien twee perioden moeten zijn geweest (een zo’n 4 miljard jaar geleden, de ander 3,5 miljard jaar geleden) waarin de maan leefbaar was voor een paar miljoen jaar.

Check, check en check?

Door actieve vulkanen op de maan kwamen vluchtige gassen, zoals waterstof, omhoog geborreld. Dit proces kan ervoor hebben gezorgd dat de atmosfeer dikker werd en dat er waterpoeltjes op de maan ontstonden.

Bovendien beweerden andere onderzoekers eerder dit jaar dat de maan zo’n 4 miljard jaar geleden een oceaan van magma huisde. Deze ‘plas’ van vloeibaar gesteente zou een magnetisch veld hebben gecreëerd – vergelijkbaar met het aardmagnetisch veld – dat tegen kosmische straling en zonnewinden beschermt.

Daarmee zijn al drie checkboxen aangevinkt: atmosfeer, vloeibaar water en een magnetosfeer. Maar een cruciaal onderdeel mist nog: bouwstenen van het leven. Aminozuren en andere organische verbindingen nodig voor het leven zoals wij dat kennen, zijn tot nu toe nog niet gevonden tijdens maanexpedities.

Meteoriettransport

Astronoom Floris van der Tak (Rijksuniversiteit Groningen) denkt dat dat niet zo’n probleem moet zijn geweest. “Organische verbindingen vind je in meteorieten. Door een meteorietinslag op de maan zouden deze bouwstenen op daar terecht kunnen zijn gekomen. Maar wat ook mogelijk is, is dat stukjes meteoriet, afkomstig van een inslag op de aarde, op de maan zijn beland.”

Toch vindt Van der Tak dat er nooit organische verbindingen zijn gevonden tijdens maanexpedities een zwak punt van het verhaal. “Er zijn ook geen sporen aangetroffen van vroeger water op de maan, terwijl je dat op Mars wel vindt.” Bovendien weten we niet of de factoren die in de studie zijn vermeld ooit samen zijn gekomen om het leven op de maan mogelijk te maken.

“Het is ook moeilijker om aan te tonen dat er nooit leefbare periodes zijn geweest dan wel”, meent Van der Tak. “Het zal juist lastig zijn om volledig uit te sluiten dat er geen leven was en de onderzoekers kunnen altijd zeggen dat we gewoon beter moeten zoeken.”

En dat is inderdaad wat de twee auteurs van dit artikel concluderen: “Of leven ooit op de maan is ontstaan of van ergens anders naartoe is getransporteerd, is natuurlijk erg speculatief en [deze vraag] kan alleen worden aangepakt door een agressieve, toekomstige maanverkenningsexpeditie.” Tja.

Bronnen: Astrobiology, Live Science, Business Insider via ScienceAlert

KIJK 8/2018Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Bestel dan hier ons nieuwste nummer. Abonnee worden? Dat kan hier!