Mannetjesspinnen vergrijpen zich aan minderjarigen

KIJK-redactie

22 september 2016 13:00

spinnen

De meeste mannelijke spinnen worden tijdens het hoogtepunt opgegeten door hun partner. Maar ze hebben een oplossing bedacht: het bevruchten van jonge dames.

Mannelijke kogelspinnen zoals de roodrugspin en bruine weduwen staat vaak een gruwelijk lot te wachten. Tijdens het paren zijn de vrouwtjes namelijk geneigd om hun partner op te peuzelen. Dat risico neemt echter aanzienlijk af als het vrouwtje nog jong is. Daar kwamen onderzoekers uit Canada en Israël achter toen ze de dieren bestudeerden.

Bijten

Het bevruchten van jonge vrouwtjes is nog niet zo gemakkelijk voor de mannen. Vrouwelijke spinnen hebben een orgaan dat sperma voor enkele dagen kan opslaan. Bij jongelingen is dit orgaan al wel ontwikkeld, maar wordt nog afgeschermd door het exoskelet. Lastig voor het mannetje om hier zijn zaad te lozen.

Daar hebben de heren iets op bedacht. Ongeveer twee dagen voor het vrouwtje volwassen en geslachtsrijp wordt, bijten de mannetjes gaatjes in haar ter hoogte van het orgaan en slaan hun sperma in het orgaan op. Zodra het vrouwtje is volgroeid, wordt zij dus gelijk bevrucht.

Kwetsbaar

Arachnoloog Peter van Helsdingen, niet betrokken bij het onderzoek, legt uit dat we de term ‘onvolwassen’ wel met een korreltje zout mogen nemen. “Een spin komt uit een ei en vervelt vervolgens tien keer. Pas na die laatste vervelling is de spin volwassen. Het stadium voor de laatste vervelling laat al wel zien welk geslacht het diertje heeft. Het vrouwtje is dus onderhuids al volwassen.”

Van Helsdingen benadrukt dat de mannetjes gebruik maken van deze periode omdat het vrouwtje dan zeer kwetsbaar is. “Mannetjes zijn bij kogelspinnen in de regel kleiner dan het vrouwtje. Er is voor haar dus geen prikkel om zich te verdedigen tegen een grotere belager.”

Aangepast

Mannetjesspinnen willen zoveel mogelijk genen doorgeven. De verandering van het paringsritueel heeft dan ook meerdere voordelen. De kans op overleven wordt niet alleen aanzienlijk verhoogd, maar de kans op bevruchting neemt ook toe. Het eerste mannetje dat met een vrouwtje paart, heeft namelijk de grootste kans op nakomelingen.

Romantischer is het helaas niet. De mannetjes nemen namelijk veel minder tot zelfs geen tijd meer om het vrouwtje het hof te maken. De dames gaan er dus alleen maar op achteruit nu ze én geen liefdesverklaring krijgen én geen snack achteraf.

Bronnen: Biology Letters, Science, Phys.org