Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!
Liefhebbers van honkbal opgelet: de kans dat een slagman de bal met de knuppel het stadion uit slaat, neemt toe door hogere luchttemperaturen.
Smeltende poolkappen, overstromingen, stormen, droogtes, afnemende biodiversiteit. Als je het hebt over klimaatverandering denk je vaak alleen aan de ellendige gevolgen. Maar fans van het American Baseball, of Amerikaans honkbal, kunnen hun hart ophalen de komende jaren. Want wetenschappers van de Dartmouth College hebben vastgesteld dat er door de opwarming van de aarde meer homeruns geslagen worden. Ze publiceerden erover in het Bulletin of the American Meteorological Society.
Lees ook:
Climate-ball
Het Amerikaase honkbal kende verschillende ‘tijdperken’. Het begon allemaal met de dead-ball era, waarbij er vooral strategisch werd gespeeld en weinig ballen ver kwamen. Daarna brak de periode van krachtige slagmannen als George Herman ‘Babe’ Ruth (1919-1935) en Henry ‘Henk’ Aaron (1954-1976) aan. Zij sloegen in de zogenoemde live-ball era menig bal het stadion uit, onder het toeziend oog van een uitzinnig publiek. Helaas beheerste doping vervolgens de jaren 1990 en begin 2000. Wordt deze zogenoemde steroid era nu gevolgd door een climate-ball era? De onderzoekers denken van wel.
Cristopher Callahan, zelf een groot honkballiefhebber, en collega’s analyseerden alle homeruns sinds 2010. Ze probeerden een verband te vinden met het aantal van dit soort ballen en de op de dag van de match heersende lokale temperatuur. Daarbij hielden ze ook rekening met factoren als de opbouw van de bal, het gebruik van doping, geavanceerde technologie (om de afstand die de bal aflegt te meten) en de training van spelers.
Minder luchtwrijving
Ongeveer één op de honderd homeruns – in totaal ruim 500 – wisten de onderzoekers te linken aan de opwarming van de aarde. Dat is nog niet veel, maar ze denken dat dit aantal richting de volgende eeuw gaat toenemen naar zeker één op de tien. We kunnen tegen die tijd honderden homeruns per seizoen meer in de Major League Baseball verwachten (nu zijn dit er ruim 5000). Ten minste, als de voorspelde wereldwijde temperatuurstijging van ten minste 1,5 graad Celsius uitkomt.
Hoe kan het dat de kans op een homerun binnen het basketbal door warmere lucht toeneemt? Dat komt volgens Callahan en collega’s doordat warmere lucht opstijgt en daardoor de luchtdichtheid in de onderste helft van de atmosfeer lager wordt. Doordat er minder luchtdeeltjes zijn om tegenaan te wrijven vliegen de ballen verder door de lucht.
Minder homeruns ‘s nachts
Het team van Callahan bekeek ook effecten van de opwarming per Major League-stadion in de VS. Dit bleek nogal te verschillen. Zo bleek dat het stadion van de Chicago Cubs, Wrigley Field, de afgelopen jaren de grootste piek aan homeruns kende. Dat komt volgens de onderzoekers doordat hier bijna geen nachtwedstrijden worden gespeeld – en dan daalt de temperatuur uiteraard flink.
Daarentegen moest Tropicana Field, het thuisstadion van de Chicago Cubs, het doen met slechts één home run sinds 2010 die aan klimaatverandering is toe te schrijven. Stadion Fenway Park (Boston Red Sox) en het rivaliserende New York Yankees-stadion ervaarden sinds 2010 een gemiddeld invloed van klimaatverandering op het aantal homeruns.
Alles is natuurkunde
Volgens Callahan en collega’s bewijst de studie dat er meer gevolgen zijn van de klimaatverandering dan we al dachten. En hoewel dit effect positief is, kunnen er ook vervelende gevolgen zijn waar we helemaal geen weet van hebben, omdat daar (nog) geen gegevens over zijn. Zo waarschuwen de onderzoekers. Ze hopen dan ook op meer onderzoek naar de invloed van de opwarming van de aarde op allerlei facetten van onze samenleving en de natuur.
“Een leuk onderzoek binnen het honkbal”, vindt klimatoloog Michiel van den Broeke van de Universiteit Utrecht. “Het doet me een beetje denken aan het feit dat vliegtuigen lastiger kunnen opstijgen als de lucht bij het aardoppervlak heel warm wordt en de luchtdichtheid daardoor afneemt.” (Vliegtuigen hebben juist luchtdeeltjes nodig om de vleugels op te kunnen ‘tillen’.)
“Het is een geloofwaardig resultaat”, vervolgt hij. “De onderzoekers hebben hun best gedaan om andere factoren uit te sluiten. Het fenomeen is intuïtief goed te begrijpen en daardoor misschien niet erg opzienbarend, maar het toont nog maar eens aan dat alles om ons heen natuurkunde is!”
Bronnen: Bulletin of the American Meteorological Society, Dartmouth College via EurekAlert!
Beeld: Googie Man, CC-BY SA 3.0 unported