Uit Amerikaans onderzoek blijkt dat de meeste mensen één persoon zouden opofferen om er vijf te redden.

Kunnen we de regel ‘gij zult niet doden’ opzij zetten als dat nodig is? Dat onderzochten wetenschappers van Michigan State University. Deelnemers aan het experiment kregen via een 3D-bril een heel realistische simulatie te zien. Daarbij hadden ze sensors op hun vingers waarmee emotionele reacties (zoals een verhoogde bloeddruk) konden worden gemeten.

In de virtuele wereld werden de deelnemers op een splitsing van twee spoorbanen gezet, terwijl in de verte een zware, met kolen gevulde wagon kwam aandenderen. Ze kregen de keus: niets doen zou resulteren in de dood van vijf wandelaars op de ene spoorbaan. De wissel overhalen zou de wagon op een ander spoor zetten, waar slechts één onschuldige wandelaar rondstruinde.

Van de 147 proefpersonen waren er maar veertien die de wissel niet overhaalden: elf van hen deden niets, drie haalden aanvankelijk de hendel over maar veranderden meteen daarna van gedachten. 90 procent was dus bereid om vijf mensen te redden door de dood van één persoon te veroorzaken.

Volgens evolutionair psycholoog Carlos David Navarrete bewijst deze proef dat we de diepgewortelde regel ‘gij zult niet doden’, die de meesten van ons netjes naleven, kunnen uitschakelen als dat nodig is. “Dat doen we door rationeel te denken,” zegt Navarrete tegenover LiveScience, “door bijvoorbeeld te denken aan de mensen die we redden. Maar sommige mensen worden zo door de situatie overmand dat ze compleet blokkeren en die rationele afweging niet meer kunnen maken.” Dat zou mogelijk ook verklaren waarom de mensen die niets deden meetbaar meer emoties vertoonden dan de rest.

Bronnen: Emotion (PDF), LiveScience

Beeld: Michigan State University