Amsterdamse onderzoekers hebben ontdekt dat niet alleen mensen, maar ook chimpansees de grootte van hun pupillen afstemmen op die van hun soortgenoten.

Wetenschappers van de Universiteit van Amsterdam lieten mensen en apen kijken naar filmpjes van ogen. In die filmpjes werden de pupillen groter of kleiner. De onderzoekers bestudeerden ondertussen de ogen van de kijkers. Wat bleek? Chimpansees en mensen bootsen de pupillen van anderen na.

Dat pupillen reageren op lichtsterkte (hoe meer licht, hoe kleiner je pupillen) en op je gemoedstoestand was al langer bekend. Ook wisten wetenschappers al langer dat de pupillen van mensen ook reageren op de grootte van andermans pupillen. Nu hebben ze voor het eerst aangetoond dat ook chimpansees de pupilgrootte van soortgenoten nabootsen.

Meer vertrouwen, betere samenwerking

Bovendien blijkt de interactie ook te werken wanneer een mens naar een aap kijkt of andersom. Maar de synchronisatie was (zowel bij mensen als bij chimps) het sterkste wanneer ze filmpjes van hun eigen soort te zien kregen.

Pupilsynchronisatie helpt individuen om elkaar beter te begrijpen en aan te voelen. Het kan leiden tot meer onderling vertrouwen en een betere samenwerking. Anders dan andere vormen van spiegelen (bijvoorbeeld het spiegelen van iemands houding) is de variatie in pupilgrootte onbewust én oncontroleerbaar.

Zorgrobots

De wetenschappers willen nu gaan onderzoeken wat de invloed van pupilsynchronisatie in het dagelijks leven is. Ze hopen de kennis dan te kunnen toepassen. Ze denken bijvoorbeeld aan toepassingen bij zorgrobots. Die zouden de pupillen van mensen kunnen nabootsen om zo de band met de patiënt te vergroten.

Bronnen: PLOS ONE, Universiteit van Amsterdam