Misbruikte, jonge rotspelikanen misbruiken op latere leeftijd zelf de jongeren in hun groep – een vorm van gedrag die eerder alleen aan mensen werd toegeschreven.

Rotspelikanen (genten) die als jong gewelddadig of zelfs seksueel zijn misbruikt, richten op latere leeftijd hun puntige snavels op de nieuwe generatie jongen. Deze cyclus van geweld ontdekten onderzoekers van de Wake Forest University onder leiding van bioloog Dave Anderson tijdens het monitoren van de vogelsoort.

De misbruikte vogels blijven na een aanvaring met een volwassen pelikaan vaak bloedend en vooral heel gestrest achter. Deze jonge pelikanen vertonen veel hogere waardes van het stresshormoon corticosterone dan hun medepelikanen die van een gelukkigere jeugd genieten. Volgens de onderzoekers wordt het gewelddadige gedrag op latere leeftijd veroorzaakt door deze corticosteronepieken bij het jong.

De onderzoekers volgden de rotspelikanen tijdens drie broedcycli en waren verbaasd te zien dat de jonge pelikanen regelmatig werden lastiggevallen. Dat gebeurde wanneer ze langere tijd alleen werden gelaten, terwijl hun ouders op voedseljacht gingen. Dan kregen ze vaak te maken met pesterijen, geweld en zelfs seksueel misbruik.

Anderson en zijn team willen nu kijken in hoeverre de invloed van stress op het gedrag van de rotspelikanen overeenkomt met die van mensen. Als het fysiologische proces van de geweldcyclus hetzelfde blijkt te zijn, kunnen we hier via de pelikanen meer inzicht in verwerven. Om ethische redenen is het namelijk niet mogelijk om dit bij mensen te onderzoeken.

Het mooie aan dit onderzoek is volgens Dave Anderson dat het hier niet gaat om een vooraf opgezet experiment. De vogels vertoefden in hun natuurlijke habitat, de kliffen van de Galapagoseilanden, en waren helemaal vrij. Alle impulsen waren van natuurlijke oorsprong en er werd geen onnodige stress opgewekt door de dieren te kooien. Misbruik zoals de natuur het bedoeld heeft dus.

Bronnen: The Auk, Wake Forest University via PhysOrg.com

Beeld: Jacquelyn Grace