‘Moderne mens had wel seks met Neanderthalers’

KIJK-redactie

05 oktober 2012 09:00

kannibalisme

Onderzoekers hebben nieuw genetisch bewijs gevonden dat Homo sapiens en Neanderthalers zich samen hebben voortgeplant.

Eerder meldde KIJK al dat een klein gedeelte van onze genen van Neanderthalers afstamt. Zo zou de moderne mens samen met de Neanderthaler in Europa voor nageslacht hebben gezorgd. Onlangs kwam er echter kritiek van onderzoekers van de Universiteit van Cambridge. Zij stelden dat de gemeenschappelijke genen van de twee mensensoorten niet het gevolg waren van vermenging, maar van het feit dat Homo sapiens uit Europa en de Neanderthaler gemeenschappelijke voorouders hebben. Nieuw DNA-onderzoek lijkt de lucht te klaren.

Stukjes DNA

Wetenschappers van Harvard en de Max Planck Society onderzochten in welke tijdsperiode de moderne Europeanen en Neanderthalers voor het laatst dezelfde voorouders deelden. Ze maten hierbij de lengte van stukjes DNA in de erfelijke informatie van de Europeaan die overeenkomen met de Neanderthaler. In elke volgende generatie van de hedendaagse mens worden deze ‘Neanderthalerfragmentjes’ namelijk kleiner en hierdoor is te bepalen hoelang ze in het genoom van Homo sapiens hebben gezeten.

De resultaten tonen aan dat Neanderthalers en de moderne mens voor het laatst genen uitwisselden tussen de 37.000 en 86.000 jaar geleden. Dit is lang nadat Homo sapiens buiten Afrika voorkwamen en suggereert dat Neanderthalers kinderen hadden met directe voorouders van de hedendaagse mens van boven de Sahara.

Dissidenten

Voor archeoloog Marco Langbroek is dit onderzoek een bevestiging van wat we al eerder dachten. Hij was al eerder aan het woord in ons artikel ‘Wat als… de Neanderthaler niet was uitgestorven?’ en is gespecialiseerd in de Oude Steentijd. “De vondst in 2010 dat moderne Euraziaten en Neanderthalers genen delen, is onder paleoantropologen in vrij korte tijd algemeen geaccepteerd. Er is slechts een handjevol ‘dissidenten’ en dit artikel is feitelijk een antwoord op hen.”

Hij vervolgt: “De veronderstelling dat Neanderthalers en moderne mensen genen delen omdat ze gemeenschappelijke voorouders hebben, wordt in dit artikel tegengesproken. Zouden deze genen een ‘restant’ zijn van dezelfde voorouders, dan zouden ze ouder dan 400.000 jaar moeten zijn. Dit is namelijk de jongste schatting van een gemeenschappelijke voorouder van de twee mensensoorten. En dat zijn ze volgens deze studie dus niet.”

Volgens Langbroek zou Homo sapiens zelfs nog meer uitstapjes hebben gemaakt. “Inmiddels is er ook gelijksoortig bewijs dat de moderne mens en nóg een uitgestorven mensensoort, de ‘Denisova-mens’, zich samen hebben voortgeplant. Geografisch gezien lijkt dit echter op veel beperktere schaal te zijn voorgekomen en die genetische overeenkomsten vind je alleen nog terug in mensen uit Melanesië, een eilandengroep in de Stille Oceaan.”

Bron: PLoS Genetics

Beeld: EPA/ANP