De moderne mens heeft relatief vaak een gebit waarbij tanden te dicht op elkaar staan of onder- en bovenkaak niet goed op elkaar passen. Nieuw onderzoek wijst erop dat de overstap van jagen en verzamelen naar landbouw daartoe leidde.
Vanaf zo’n 13.000 jaar geleden gaf de mensheid stapsgewijs de brui aan zijn nomadenbestaan, om zich op een vaste plek te vestigen en met behulp van landbouw in zijn levensonderhoud te voorzien. Hoewel dat in eerste instantie vooral klinkt als een stap voorwaarts, is ook al heel wat narigheid geweten aan deze ontwikkeling, variërend van zwaarlijvigheid tot fundamentalisme. Eén zo’n nadeel onderzocht antropoloog Noreen von Cramon-Taubadel van de Universiteit van Kent: het feit dat onze gebitten kampen met ruimtegebrek.
Waar het in het onderzoek van Von Cramon-Taubadel om draait, is het gegeven dat een mens die van de landbouw leeft, door de bank genomen zachter voedsel eet. Dat zorgt ervoor dat hij minder hoeft te kauwen, en dat zou weer gevolgen kunnen hebben voor hoe zijn schedel, kaken en gebit in elkaar zitten.
Zo’n verband heeft de antropoloog nu inderdaad aan het licht gebracht, door te kijken naar botten van elf uiteenlopende volkeren, verspreid over de wereld. Op basis daarvan concludeert ze in het wetenschappelijke tijdschrift PNAS: “Landbouwpopulaties hebben relatief korte en brede kaken, terwijl jager-verzamelaarpopulaties langere en smallere kaken hebben.”
Die kleinere kaken waar wij afstammelingen van duizenden jaren aan landbouwers nu mee opgezadeld zijn, brengen een probleem met zich mee. “Ze bieden minder ruimte voor tanden om volledig door te breken”, aldus Von Cramon-Taubadel. Oftewel: een deel van onze tandartskosten zou te wijten zijn aan het feit dat onze verre voorouders dieren gingen houden en akkers aanlegden. Maar ja, hadden die voorouders dat niet gedaan, dan kun je je afvragen of we überhaupt tandartsen hadden gehad…
Bron: PNAS