Moedervloek maakt mannen minder oud

KIJK-redactie

07 augustus 2012 16:00

Oude mannen

Het is algemeen bekend dat mannen minder oud worden dan vrouwen. Wetenschappers zeggen nu dat het komt door hun moeders.

Vrouwen worden gemiddeld zes jaar ouder dan mannen. Op 86-jarige leeftijd is de verhouding man-vrouw vier op zes, bij de 100 zelfs één op twee. Dit verschil geldt bovendien niet alleen voor mensenmannetjes, maar ook voor andere met het Y-chromosoom bedeelde wezens. Britse en Australische wetenschappers hebben nu de genetische oorzaak gevonden van dit verschil. Wat blijkt? Het is allemaal de schuld van de moeders.

Kinderen erven naast het DNA van beide ouders nog een apart genoom van hun moeder. Moeders geven hun kinderen namelijk mitochondriën kado. Dit zijn een soort celorganen die voedingstoffen omzetten in energie. Ze bezitten hun eigen genen en dus ook mutaties. Damian Dowling en zijn team laten zien dat bij het erven van mitochondriën mutaties die potentieel nadelig zijn voor het vrouwelijk geslacht niet worden doorgegeven. Maar mutaties die nadelig zijn voor het mannelijk geslacht worden wel doorgegeven van moeder op kind.

Bewapenen tegen de moedervloek

Dit effect wordt versterkt door het feit dat moeders die mutaties generatie op generatie doorgeven aan hun zonen. Dit staat ook wel bekend als de moedervloek. Dowling en collega’s tonen in hun onderzoek aan dat in het genoom van mitochondriën langzaamaan een verzameling van mutaties ontstaat die ervoor zorgt dat mannen sneller oud worden en kortere levens leiden dan vrouwen.

Dowling: “Ons onderzoek laat zien dat mitochondriën hotspots zijn voor mutaties met een effect op de mannelijke gezondheid. Wat we nu willen onderzoeken, is of er een genetisch mechanisme is dat mannen gebruiken om zich te wapenen tegen deze schadelijke mutaties en gezond te blijven.”

Bronnen: Current BiologyAlphaGalileo

Beeld: pedrosimoes7/CC BY 2.0