Bijen, vlinders en hommels zijn beroemd om hun harde werk als bestuivers. Maar onderzoekers ontdekten dat motten hier ook erg goed in zijn. Ze werken zelfs efficiënter dan alle bestuivende insecten die overdag rondvliegen.

Heerlijke honing is niet het enige waar bijen om bekend staan. Ze spelen namelijk een cruciale rol in het onderhouden van ecosystemen. Door pollen te verspreiden weten ze bloemen te bestuiven en de natuur in leven te houden. Een onderzoeksteam van de Universiteit van Sussex heeft onlangs ontdekt dat bijen (en vlinders en hommels) niet de enige insecten zijn die deze taak op zich nemen. Ook motten blijken bestuivers te zijn en deze nachtwerkers zijn er waarschijnlijk zelfs efficiënter in dan hun insectencollega’s overdag.   

Lees ook:

• Deze mot gebruikt een slimme vliegstrategie
• Bijzonder: bestuiving vindt ook onder water plaats
• Picture Perfect: mythische motten

Insectentelling

In juli 2021 bestudeerden de onderzoekers tien plekken in Zuidoost-Engeland. Drie dagen lang maakten ze bijna 400.000 foto’s van braamstruiken waarbij ze 11.564 insectenbezoekjes aan de bloemen vastlegden. Ze hadden voor deze struiksoort gekozen, omdat die veel voorkomt in Europa en bekendstaat als een belangrijke bron van pollen en nectar voor dagvliegers.

In de foto’s zag het team dat 83 procent van de insecten overdag braamstruikbloemen bezocht. De zweefvlieg (Syrphidae) representeerde 55 procent van de bezoekjes per bloem en was dus een vaste gast te noemen. ‘s Nachts bestond het grootste deel van de bezoekers uit motten, hoewel er in totaal betrekkelijk minder insecten langskwamen.

Aangezien de zomerse nachten aan de korte kant waren, hadden de motten minder tijd om hun bestuivingstaak uit te voeren. Toch waren ze in staat om de bloemen zelfs meer te bestuiven dan de insecten die dat overdag deden. De onderzoekers konden dat bepalen door naar de hoeveelheid verspreide pollen te kijken. Daarvoor namen ze monsters van de bloemen om in het lab het aantal pollen op de bloemstempels te kunnen tellen. De motten wisten dus in een kleiner tijdsbestek een even belangrijke bijdrage te leveren aan de bloembestuiving.

Ondergewaardeerd

“Bijen zijn absoluut belangrijk, maar ons werk heeft laten zien dat motten bloemen sneller kunnen bestuiven dan insecten die overdag rondvliegen”, zegt Fiona Mathews, professor milieubiologie aan de Universiteit van Sussex. Samen met haar collega’s publiceerde ze de studie in het wetenschappelijke tijdschrift PLOS One. Driekwart van alle gewassen ter wereld is afhankelijk van insectbestuiving, maar hun aantallen nemen drastisch af door klimaatverandering en intensieve landbouw. Mathews: “Dat tast niet alleen de bestuiving aan, maar ook voedselvoorzieningen voor veel andere diersoorten, zoals vleermuizen en vogels.”

“Motten zijn belangrijke bestuivers, en ze worden zeer ondergewaardeerd en maar weinig bestudeerd”, zegt co-auteur Max Anderson. “Nu we dit weten, moeten we actie ondernemen om hen te ondersteunen.” Dit onderzoek laat zien dat we zowel nacht- als dagvliegende bestuivers moeten beschermen om de bloeiende natuur te behouden. De onderzoekers roepen daarom op om braamstruiken, een belangrijke voedselbron voor motten, niet weg te halen en om tuinverlichting ’s nachts uit te zetten.

Bronnen: PLOS One, New Atlas, Universiteit van Sussex

Beeld: Jasius/Getty Images

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!