Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!
Als een lap op een stier, vindt ook de mug roodtinten aantrekkelijk. Wil je beten voorkomen, doe je er dus wijs aan je in het groen te steken.
Hun gezoem is niet alleen om knettergek van te worden, als ze je te pakken krijgen, is je minste zorg een jeukende bult. Muggen – specifiek de dames – lijken ons en ons bloed moeiteloos te kunnen vinden. Dat lukt de kleine bloedzuigers onder meer dankzij de koolstofdioxide (CO₂) in onze adem.
Volgens onderzoekers aan de Washington-universiteit zou ook kleur een belangrijke rol spelen. Zo zouden muggen, die door een vlaag overheerlijk geurende CO₂ op scherp staan, gretig afvliegen op roodkleurige objecten. Geen wonder dat muggen ons altijd weten te vinden, zo schrijven de onderzoeker in vakblad Nature Communications; ongeacht de huidskleur, straalt onze huid namelijk precies die tinten uit.
Lees ook:
Koolstofdioxide
Het team onderzocht de reactie van vrouwelijke denguemuggen (Aedes aegypti) op geur en kleur in kleine testkamertjes. In die kamertjes, elk voorzien van een gekleurde stip, spoten de onderzoekers verschillende geuren. Zonder de stimulerende geur van CO₂ negeerden de muggen de stippen, ongeacht de kleur ervan. Maar ‘onder invloed’ van CO₂ veranderde dat gedrag.
Waar de muggen de groene, blauwe en paarse stippen nog steeds links lieten liggen, vlogen ze na de spray koolstofdioxide gretig naar de rood, oranje en zwart gekleurde stippen.
Aantrekkelijke golflengte
Hoewel de onderzoekers niet weten hoe de muggen de kleuren precies registreren, hebben de ogenschijnlijk aantrekkelijke stippen een langere golflengte gemeen. En, zo stelden de onderzoekers, laat onze huid (ongeacht de exacte huidskleur) nou ook net zo’n rood-oranje ‘langegolflengtesignaal’ afgeven.
Het team herhaalde het experiment dan ook met huidtinten: in de vorm van kaartjes met verschillende huidskleuren, maar ook met hun blote handen. En jawel, wanneer de onderzoekers CO₂ in de kamertjes spoten, snelden de muggen ernaartoe. Zonder CO₂-nevel verdween de interesse, en ook als de onderzoekers de langegolflengtesignalen wegfilterden, of hun hand in een groene handschoen staken, verdween de belangstelling.
Tenslotte lieten de onderzoekers zien dat de voorkeur van die roodtinten genetisch vastgelegd ligt. Vrouwelijke denguemuggen waarbij het gen dat ze nodig hebben om CO₂ te ruiken, ontbreekt, hadden de voorkeur voor roodtinten niet.
Verrassend?
Medisch entomoloog Tessa Visser (Wageningen University Research), niet betrokken bij de studie, is niet verbaasd over de resultaten. “Het was al langer bekend dat bloed zoekende vrouwtjes A. aegypti-muggen aangetrokken zijn tot rode en zwarte kleuren op een lichte, en dus contrasterende achtergrond. Daarom zijn veel muggenvallen ook zwartwit.”
Ook het belang van CO₂ dat uit het onderzoek blijkt, is volgens de entomoloog niet nieuw. “We weten dat CO₂ een erg belangrijke activator is voor het zoekgedrag van deze muggen. Daarom bevatten veel muggenvallen het gas ook. Middels een gastank bijvoorbeeld, of suiker/gist fermentatie.”
Toch is Visser erg enthousiast over het onderzoek. “Wat de nieuwe studie zo interessant maakt, is de link met de kleurenspectra van huidskleuren. Daarnaast gebruikte het team een aantal heel indrukwekkende technieken om het onderzoek mee te versterken.”
“Nu is er duidelijk bewijs dat kleur ook een heel belangrijke factor kan zijn voor de aantrekking van muggen.”
Medisch entomoloog Tessa Visser (Wageningen University Research)
Maskeren
Visser vervolgt: “We wisten al dat CO₂, de geuren van onze huid en temperatuur belangrijke factoren zijn voor de aantrekking van muggen. Nu is er duidelijk bewijs dat kleur ook een heel belangrijke factor kan zijn.”
Zowel de onderzoekers achter de studie als Visser stellen dat het nu zaak is te kijken hoe belangrijk de visuele aantrekking is in vergelijking met lichaamsgeuren, zoals die uit ons zweet. “Dat moeten we doen voordat we muggenwerende kleding maken in allerlei kleuren om onze huidskleur te maskeren, en daarmee het risico op beten en daarmee ziekten als dengue en gele koorts te voorkomen. Het zou namelijk zo kunnen zijn dat lichaamsgeur een belangrijkere rol speelt dan kleur.”
Bronnen: Nature Communications, EurekAlert!
Beeld: Kiley Riffell