Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!
De Amerikaanse ruimtevaartorganisatie heeft een verhelderende illustratie van een zwart gepubliceerd.
Sterrenkundigen van het Event Horizon Telescope-project (EHT) brachten op 10 april groot nieuws naar buiten: de eerste foto van een zwart gat – of eigenlijk van zijn schaduw – was een feit. De plaat is nu al iconisch. Niet voor niets ontving het EHT-team, bestaande uit 347 wetenschappers, de Breakthrough Prize voor zijn werk.
Toch zullen sommigen zeggen dat de foto vrij wazig is. Voor deze mensen heeft de NASA nu een visualisatie vrijgegeven die heel duidelijk de gekromde ruimte rondom een zwart gat laat zien.
Lees ook:
Accretieschijf
Van het zwarte gat zelf valt niet veel te zien in de afbeelding. Het hemellichaam heeft immers zo’n sterk zwaartekrachtsveld dat zelfs licht er niet aan kan ontsnappen. Maar eromheen bevindt zich een schijf van materie – bestaande uit gas en stof – die het gat in wordt gezogen. Dit noem je de accretieschijf en die is wel zichtbaar, zoals je in onderstaande visualisatie ziet.
Zwarte gaten hebben zo’n sterk zwaartekrachtsveld dat ze de ruimte zeer sterk krommen. In deze afbeelding zie je het hoe het licht van de accretieschijf aan de onder- en bovenkant wordt afgebogen. © NASA’s Goddard Space Flight Center/Jeremy Schnittman
Verder valt het op dat de schijf van opzij bekeken er links helderder uitziet dan rechts. Dit komt door het zogeheten relativistic beaming of Doppler beaming, waarbij gas dat naar ons toe beweegt duidelijker te zien is (linkerkant) dan gas dat van ons vandaan gaat (rechterkant). Deze asymmetrie verdwijnt wanneer we de schijf precies van boven zien.
Einsteins bedoeling
Tot slot heeft de NASA in de illustratie ook nog de fotonring aangegeven. Normaal gesproken bewegen fotonen zich voort in een rechte lijn, maar rondom een zwart gat is de zwaartekracht zó sterk dat hun baan wordt omgebogen, waarbij de lichtdeeltjes nog net niet worden opgeslurpt door het zwarte gat.
NASA’s visualisatie van een zwart gat met uitleg erbij. Klik op de afbeelding om hem te vergroten. © NASA’s Goddard Space Flight Center/Jeremy Schnittman
De indrukwekkende visualisatie is gemaakt door NASA-medewerker Jeremy Schnittman die hiervoor gebruikmaakte van speciaal ontwikkelde software. Hij zegt over de plaat: “Simulaties zoals deze helpen ons echt te visualiseren wat Einstein bedoelde toen hij zei dat zwaartekracht de structuur van ruimte en tijd kromtrekt.” Toch kan de illustratie het niet opnemen tegen the real deal van eerder dit jaar.
Beeld: NASA’s Goddard Space Flight Center/Jeremy Schnittman