Onderzoek op vulkaaneiland naar Romeins beton

André Kesseler

26 juli 2017 16:00

Romeins beton

Onderzoekers gaan in een IJslands eiland boren in een zoektocht naar beton dat even sterk is als de mix die Romeinen maakten.

Beton werd al ver voor Christus uitgevonden en veel van de constructies die daarmee zijn gebouwd, staan nog steeds. Maar hoe dat cement precies in elkaar zit en wat het zo enorm sterk maakt, is niet helemaal duidelijk. Daarom reizen wetenschappers naar het IJslandse Surtsey, een eiland dat in 1963 na een vulkaanuitbarsting ontstond.

Portlandcement

Modern beton wordt meestal gemaakt van Portlandcement. Dat is een mix van zand, kalk, kalksteen, gips en klei die op hoge temperatuur is verhit. Romeins beton zit anders in elkaar. Het wordt gemaakt van cement bestaande uit een mengsel van vulkaanas, kalksteen en zeewater. Die mix is mogelijk bij de Surtsey-uitbarsting op natuurlijke wijze ontstaan en kan te herleiden zijn door de boorkernen te bestuderen.

Boren op Surtsey is geen eitje. Daar gaat een flinke logistieke operatie aan vooraf. Komende vrijdag begint de IJslandse kustwacht met het overbrengen van 60 ton aan boorapparatuur en andere benodigdheden naar het eiland. Daar zijn ongeveer 100 helikoptervluchten voor nodig.

Strenge regels

Omdat er nogal heftige milieuregels gelden, mogen er per keer niet meer dan twaalf mensen op het eiland zijn. Bovendien mag er geen afval achterblijven en daarom moet onder meer al het water dat bij het boren wordt gebruikt, worden opgevangen en afgevoerd.

Geheim recept

De IJslandse expeditie wordt overigens niet het eerste onderzoek naar Romeins beton. In juni van dit jaar deden wetenschappers van de universiteit van Utah er onderzoek naar en ontdekten dat het een flinke hoeveelheid calciumsilicaat aluminium-tobermoriet bevatte. Meer daarover lees je hier.

Helaas is het recept voor het Romeinse beton in de loopt der eeuwen verloren gegaan. Hopelijk kan het IJslandse en ander onderzoek helpen om het weer boven water te krijgen.

Bron: Nature / Popular Mechanics

Beeld: Nature

Lees ook: Waarom Romeins beton aan zee al 2000 jaar overleeft

KIJK 8/2017Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Bestel dan hier ons nieuwste nummer (geen verzendkosten). Abonnee worden? Dat kan hier!